در بیابان های یزد، کاروانسرای سنگی زیبایی قرار دارد که از روزگار صفویان تا به حال، پا برجا مانده است. کاروانسرای شگفت انگیزی به نام قلعه خرگوشی که بنای استوار و سنگی اش را باید در نزدیکی باتلاق گاوخونی ببینید. جایی در میانه جاده قدیمی یزد- اصفهان که تا شهر عقدا حدود شصت کیلومتر فاصله دارد.
کاروانسرای قلعه خرگوشی یکی از مهم ترین کاروانسراهای دوره صفوی است که بنای آن را به زمان حکومت شاهعباس صفوی نسبت می دهند. در واقع، قلعه خرگوشی یکی از همان ۹۹۹ کاروانسرایی است که به دستور شاهعباس در مسیرهای اصلی آن زمان ساخته شده است.
اگر گذارتان به این کاروانسرا بیفتد، می بینید که تمام این بنای ۸۰×۸۰ متر از سنگ گرانیت و آجر ساخته شده است. حتی صفه ها، حجره هاه و اصطبل بنا هم سنگی هستند و این شاید مهم ترین دلیل استوار ماندن قلعه خرگوشی تا امروز باشد. در بیابان های این منطقه، معادن گرانیت زیادی وجود دارد و کارگران عصر صفوی، وقتی کاروانسرای قلعه خرگوشی را می ساختند از گرانیت های کوههای اطراف استفاده کردند.
دیواره روی پشت بام کاروانسرا، دو متر عرض دارد و سر در آن دو طبقه و طبقه دوم شاه نشین است. اگر پا به داخل رباط بگذارید، می توانید هجده صفه را ببینید که صفه بزرگ تر و صفه دیگری که در قسمت جنوبی قرار دارد، دارای محراب و نماز گاه هم هستند. در چهار گوشه رباط، چهار مدخل برای ورود به طویله دیده می شود و مخزن آب به صورت آب انبار در وسط رباط ساخته شده است.
شاید جالب ترین تزئین بنا که در نگاه اول نظرتان را جلب می کند، کتیبه ای است که بر سر در ورودی نصب شده و روی آن به خط “علی رضا عباسی” خطاط معروف عصر “شاه عباس” نوشته شده است. این کتیبه، روی پانزده قطعه سنگ سبز رنگ به طول هشت متر و عرض شصت سانتی متر و در سه ضلع مدخل نصب شده است.
راه های دسترسی
اگر قصد بازدید از کاروانسرای قلعه خرگوشی را دارید، می توانید یک برنامه بازدید فشرده برای خودتان تنظیم کنید. مسیر رسیدن به این کاروانسرای کویری، از شهر عقدا که در مسیر اردکان _ نائین قرار دارد، جدا میشود و بعد از پشت سرگذاشتن روستاهای مزرعهنو، خلیلآباد و سروعلیا شما را به بیابان خرگوشی می رساند. از اینجا به بعد باید مسافتی درحدود ۲۵ کیلومتر را در کویر طی کنید تا به این رباط برسید. مسیرها از اردکان تا سرو علیا آسفالته است، ولی ازآنجا تا رباط خرگوشی شنی است.
البته شما گزینه دیگری هم دارید و آن هم مسیر ورزنه- سیاه کوه و سپس قلعه خرگوشی است که سرراست تر و
ساده تر به نظر می رسد.
منبع:بیتوته