آشنایی با گیتار الکتریک یا گیتار برقی



آشنایی با گیتار الکتریک یا گیتار برقی

مجموعه: هنر و هنرمند

گیتار الکتریک
 
گیتار الکتریک یا گیتار برقی نوعی گیتار است که صدای آن به‌وسیله تقویت‌کننده‌ای الکتریکی تشدید یا تغییر می‌یابد. استفاده این ساز در موسیقی از دهه ۱۹۳۰ آغاز شد. گیتار الکتریک در سبک‌های مختلفی از جمله راک، متال، بلوز، پاپ، جاز و هیپ هاپ استفاده می‌شود؛ اما در سبک راک، متال و بلوز به عنوان ساز اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. گیتار الکترونیک معمولاً در موسیقی راک استفاده می‌شود
 
ایده پیدایش گیتارهای الکتریکی از آنجا آغاز شد که در همنوازی‌ها صدای گیتار آکوستیک در بین صدای سازهای دیگر مانند بیس و درامز گم بود و به وضوح شنیده نمی‌شد. در نتیجه در صدد آن برآمدند تا صدای گیتار را تقویت کنند که بهترین راه برای این کار استفاده از علم الکترونیک بود.
 
در حدود دهه ۳۰ میلادی گیتارهای الکتریکی وارد موسیقی شدند. این اتفاق پدید آورندهٔ انقلابی در صدا و تکنولوژی بود که تا امروز نیز ادامه دارد. با پیدایش راک اند رول در دهه ۵۰ میلادی، گیتارهای الکتریکی به سرعت در موسیقی جا باز کردند و به یکی از فراگیرترین سازهای تاریخ مبدل شدند. معمولاً در گروه‌های راک دو نوازنده گیتار الکتریک وجود دارد که یک نفر ملودی‌ها را می‌نوازد (با گیتار لید) و دیگری ریتم‌ها را (با گیتار ریتم).
 
گیتار الکتریک، یکی از محبوب ترین سازهای موسیقی ساخته شده در قرن بیستم است. این گیتارها ساز اصلی و بخش کلیدی بسیاری از سبک های موسیقی حال حاضر دنیا هستند.
زمانی که گیتار الکتریک را با گیتار آکوستیک مقایسه کنیم؛ مشاهده می‌کنیم که از اجزا مشترک زیادی تشکیل می شوند. هر دو گیتار، دارای ۶ سیم هستند که با سرکوک ها تنظیم می شوند و هر دو دارای فِرِت هایی بر روی دسته ی بلند خود هستند.
 
تفاوت ها از بدنه سخت و باریک گیتار الکتریک که می تواند از فلز و پلاستیک و یا هر جنس دیگری ساخته شود، در مقابل بدنه چوبی و توخالی گیتار آکوستیک که به وسیله رزونانس تولید صدا می کند؛ شروع می شود. همچنین سیم های گیتار آکوستیک می تواند از جنس نایلون و یا فلز ساخته شود، اما در گیتار الکتریک به دلیل استفاده از پدیده های الکتریکی و الکترومغناطیسی این سیم ها باید از جنس فلز ساخته شوند. اما تفاوت اصلی بین این دو نوع گیتار و بخشی که مکانیزم اصلی گیتار الکتریک را تشکیل می دهد، جایی است که سیم ها به بدنه گیتار متصل می شود.
 

گیتار الکتریک نوعی گیتار است که صدای آن به‌وسیله تقویت‌کننده‌ای الکتریکی تشدید یا تغییر می‌یابد
 
ارتعاشات وارده بر سیم‌های گیتار توسط قطعه‌ای به نام پیکاپ به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌شود. در واقع پیکاپ همانند یک میکروفون عمل می‌کند، با این تفاوت که چون یک سیستم مغناطیسی است فقط ارتعاشات سیم فلزی گیتار را دریافت کرده و آن‌ها را به صورت سیگنال صوتی درمی‌آورد و از طریق پیکاپ سلکتور می‌توان پیکاپ مورد نظر را انتخاب کرد. سپس سیگنال‌ها از طریق یک سیم به تقویت‌کننده فرستاده می‌شوند و در آخر صدای تقویت‌شده توسط یک یا چند بلندگو پخش می‌شود. در ابتدا گیتارهای الکتریکی تنها یک پیکاپ داشتند، اما امروزه با دو تا پنج پیکاپ نیز ساخته می‌شوند.
 
انواع گیتار الکتریک :
از نظر بدنه : این ساز را از نظر بدنه می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد: بدنه توپر و بدنه توخالی. گیتارهای بدنه توخالی مورد استفاده نوازندگان جاز قرار می‌گیرد، در صورتی که بدنه توپر عموماً در موسیقی راک و متال کاربرد دارد. 
 
از نظر تعداد سیم‌ها: معمولاً گیتارهای الکتریکی شش سیم دارند. بعضی نیز دارای ۱۲ سیم می‌باشند که هرجفت با یک نت کوک می‌شود، منتهی با اکتاوهای متفاوت، این گیتارها اکثراً در موسیقی فولک کاربرد دارند. گیتارهای ۷ و ۸ سیمی نیز وجود داردند که البته غیرمعمول هستند.
 
اجزا گیتار الکتریک :
قسمت‌های مختلف گیتار الکتریک
بخش ۱) سرِ دسته گیتار
۱٫۱. پیچ‌های کوک
۱٫۲. تنظیم‌کننده دسته
۱٫۳. نگهدارنده و راهدان رشته‌ها (Floyd Ross)
۱٫۴. خرک (Nut)
 
بخش ۲) دسته
۲٫۱. تخته انگشت‌گذاری (Frets Board – Finger Board)
۲٫۲. علامت‌های نشان شدهٔ شیار زیر سیم
۲٫۳. شیارهای پرده
۲٫۴. بندگاه یا مفصل دسته
 
بخش ۳) بدنه
مهم است که ابعاد معمول بدنه را بدانیم و بخش‌هایی از آن را که برای جای‌گیری اجزای الکتریکی با اندازه وشکل معین خالی می‌شوند.
۳٫۱. زَخمه‌گاه
۳٫۲. رابط یا پل زَخمه‌گاه
۳٫۳. زین‌ها
۳٫۴. پل گیتار
۳٫۵. کوک‌کننده پشتی و سیم گیر (زه گیر)
۳٫۶. بازوی یا دسته لرزش (Vibrator)
۳٫۷. کلید گزینش‌گر زَخمه‌گاه (پیکاپ)
۳٫۸. پیچ‌های تنظیم‌کننده صداها و آواها
۳٫۹. خروجی یا رابط تی‌آراس
۳٫۱۰. تسمه بند
 
بخش ۴) سیم‌ها (رشته‌ها)
۴٫۱. سیم‌های بم
۴٫۲. سیم‌های زیر
 

ارتعاشات وارده بر سیم‌های گیتار توسط قطعه‌ای به نام پیکاپ به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌شود
 
ساختار گیتار الکتریک
۱- چوب (Tonewood)
مانند همه ی آلات موسیقی گیتار الکتریک هم از چوب درختان ساخته میشود. به جنگل هایی که برای ساخت گیتار الکتریک استفاده میشود Tonewood میگویند. این درختان که برای ابزار های موسیقی استفاده میشوند بعلت داشتن تون های مطلوب و پایدار شناخته شده هستند. این جالب است که بدانید که این چوب ها بسته به اینکه برای کدام قسمت گیتار استفاده میشوند ویژگی های متفاوتی دارند.
 
درختان لیست شده در زیر معمول ترین Tonewood هایی هستند که برای گیتار الکتریک استفاده میشوند، هر چند ممکن است درختان دیگری هم وجود داشته باشد. اگرچه دو گیتار ممکن است از درختان مشابهی ساخته شده باشند اما متفاوت به نظر میرسند.
 
معمولترین Tonewood ها شامل موارد زیر است:
توسکا سرخدار: وزن سبک با تون متعادل
درخت زبان گنجشک- تون متعادل و عالی برای پایان واضح
نمدار – وزن سبک و صدای گرم با بدنه ی قوی
افرا- وزن چوب متوسط تا سنگین و صدای بسیار گرم
چوب ماهون – وزن چوب متوسط تا سنگین، صدای بسیار گرم و پایداری عالی
افرا- وزن متوسط تا سنگین، بسیار درخشان با پایداری طولانی مدت
صنوبر- چوب محکم با وزن سبک و درخشنده
چوب درخت آبنوس: متعادل
 
۲- سه بدنه و سه صدای متفاوت:
گیتار الکتریک در سه نوع اساسی وجود دارد: توپر، نیمه خالی و توخالی
توپر اجسام با بدنه ی چوبی توپر هستند. گیتارهای توخالی مانند گیتارهای آکوستیک ساخته میشوند و درون آن کاملا خالی است و گیتارهای نیمه توپر با اضافه شدن یک بلوک مرکزی محکم به گیتارهای توخالی به وجود می آیند.
 
۳- چگونه یک پیکاپ میتواند بر روی صدای گیتارتان تاثیر بگذارد
پیکاپ های سینگل کویل
پیکاپ قطعه ای از گیتار الکتریک است که پس از ضربه زدن به سیم های گیتار ارتعاش و صوت ایجاد می کند. گیتارهای الکتریک اولیه همگی تک سیم single coil)) که گونه ای از پیکاپ های مغناطیسی هستند که در ساخت آن فقط از یک ردیف سیم پیچ استفاده شده است. این گیتارها ممکن است فقط یک آهنربا داشته باشند یا یک آهنربا با یک پیچ خوردگی برای قطعات قطب قابل تنظیم و یا یک آهنربای مجزا برای هر سیم پیچ داشته باشند.
 
صرف نظر از تعداد و ترتیب آهنرباها هنوز هم اگر گیتار یک سیم پیچ داشته باشد گیتار سینگل کویل خواهد بود. پیکاپ‌های سینگل کویل به نسبت انواع هامباکر، قدرت کم‌تری دارند و در عوض صدای تیزتَر و ضعیف‌تری تولید می‌کنند که بیشتر مناسب سبک‌های راک، جز و بلوز است. به طور کلی Single-coil pickups به فعالیت حساس هستند.
 

گیتار الکتریک
 
صدای گیتار سینگل کویل single coil: گیتارهای سینگل کویل صدای نازک، واضح و مشخصی دارند. این پیکاپ ها ۸٫۶۳ سانتی متر عرض و ۳-۵ سانتی متر طول دارند.پیکاپ سینگل کویل ها معمولا در در گیتارهای fender مانند Stratocaster و Telecaster استفاده میشوند که این دو گیتار در سبک های راک، کانتری و پاپ بسیار معمول هستند. از برجسته ترین افراد برای استفاده از Fender Strat single-coil شامل Jimi Hendrix, Eric Clapton و Stevie Ray Vaughan میباشند و نوازنده های Telecaster معروف همBruce Springsteen, Buck Owens و Johnny Paycheck هستند.
 
پیکاپ هامباکینگ (دوبل کویل)
در اوایل سال ۱۹۵۳، گیبسون اولین پیکاپ الکترومغناطیسی را معرفی کرد که به عنوان bar نامگذاری شده بود. اولین مدل گیبسون Hawaiian Electric بود؛ اما سریعا به مدل ES-150 تا سال ۱۹۳۶ و هچنین مدل Gibson banjos در سال ۱۹۳۸ تغییریافت. Bar pickup بسیار با پیشگام گیتار الکتریک Charlie Christian بسیار موفق بود. حتی امروزه به عنوان پیکاپ Charlie Christian شناخته میشود.
 
در سال ۱۹۵۰ Ted McCarty رئیس جمهور گیبسون به Walt Fuller و Seth Lover وظیفه ی طراحی پیکاپی را داد که در حضور ترانسفورماتورها، رئواستات ها و دیگر تداخل دهنده های برقی صدا- وز وز- نکند. این دو نفر کار خود را در سال ۱۹۵۴ آغاز کردند و یک سال بعد پیکاپی ساختوند که از دو سیم پیچ برای توقف صدا استفاده میکرد و بعنوان هام باکر ها شناخته شدند.
 
هامباکر یا پیکاپ هامباکینگ گونه‌ای از پیکاپ‌های مغناطیسی است که از مجاورت دو پیکاپ سینگل کویل(سیم‌پیچ تکی) یا فقط یک سیم‌پیچ بزرگ-در حدی که معادل دو پیکاپ سینگل کویل باشد- تشکیل شده‌است. در واقع این پیکاپ گونه‌ای از پیکاپ‌های مغناطیسی است که از مجاورت دو پیکاپ سینگل کویل(سیم‌پیچ تکی) یا فقط یک سیم‌پیچ بزرگ-در حدی که معادل دو پیکاپ سینگل کویل باشد- تشکیل شده‌است. تولید صدای قوی‌تر، کاهش قابل توجه نویز و جلوگیری از درهم‌آمیختگی صداها از مزیت‌های پیکاپ‌های هامباکر هستند.
 
صدای هامباکینگ: les paul humbucker در ارایه ی دو مدل در سال ۱۹۵۷ مشهور شد از جمله goldtop Standard و مدل Les Paul Custom. صدای گرم و لطیف double-coil از les paul برای راک، بلوز، پاپ و جاز است. مشهورترین نوازنده هایی که از این گیتار double-coil humbucker استفاده میکنند Jimmy Page, Joe Perry, John Lennon, BB King, Wes Montgomery, و Chet Atkinsهستند.
 
۴- دسته گیتار
دو گیتاریست هیچگاه شبیه هم نیستند و سلیقه شان در مورد گیتارهای مورد علاقه شان بسیار متفاوت است؛ که این تفاوت تا دسته ی گیتار هم گسترش میابد. شما در ادامه انواع مختلفی را خواهید دید که توسط سازندگان گیتار پیشنهاد میشود.
 
در دقت به دسته گیتار باید سه مورد زیر را درنظر داشته باشید:
نوع چوب و تعداد قطعات چوب (دو تکه از ۳ تکه بهتر است)
نحوه ی اتصال دسته به بدنه ی گیتار
مشخصات-عرض، ضخامت و شکل
 
چوب چه کاری انجام میدهد: دسته ی گیتارتان ممکن است یک قسمتی باشد یا اینکه از دو یا چند قسمت تشکیل شده و روی هم قرار گرفته باشند-که این باعث استحکام بیشتر بدنه میشود- . چوب هایی که برای ساخت گیتار استفاده میشوند در بالا گفته شد. بحث مهم در مورد سختی-که مربوط به تراکم چوب است- و وزن چوب- که فاکتور اساسی برای تعادل گیتار است- میباشد. چوبهایی که بطور معمول برای ساخت دسته ی گیتار استفاده میشوند شامل موارد زیر است:
 
افرا: این همان چوبی است که Leo Fender برای ساخت اولین گیتار الکتریک توپر – که به عنوان telecaster شناخته میشود-استفاده کرد. افرا سختی و وزن متوسطی دارد. بدون اینکه دسته ی گیتار را سنگین کند به خوبی کار میکند. فندر همچنین از آن در رودسته گیتار هم استفاده کرد.
 
ماهون آمریکایی: از چوب این درخت برای ساخت دسته ی گیتارهای آکوستیک در طول سالیان استفاده شده است. این چوب یک مقدار نسبت به افرا انعطاف پذیری بیشتری دارد. رنگ تیره ی طبیعی این چوب یک تضاد جذاب با افرا و صنوبر ایجاد میکند. در گیتارهای آکوستیک از این چوب برای پشت و بدنه های گیتار هم استفاده میشود.
 
rosewood رزوود: این چوب متراکم و سنگین از انواع مختلفی بدست می آید: اول نوع برزیلی که به دلیل استفاده زیاد و جنگل زدایی اکنون کمیاب و گران است. رز چوب به دلیل لطافت و سطح مقاومش در رودسته گیتار هم استفاده میشود. Paul Reed Smith از این چوب برای ساخت دسته ی گیتار الکتریک استفاده کرد وهمچنین در بسیاری از آکوستیک ها هم استفاده میشود.
 
Pau Ferro: چوب این ردخت جایگزینی برای رز چوب برزیلی است- معنی لغوی آن چوب آهنی یا iron wood میباشد- این چوب سنگین و متراکم است و برای دسته و رودسته گیتار کاربرد زیادی دارد.
 
باسوود: نرم تر از انواع دیگر است و دسته ی گیتارهای parker از این چوب با پوششی از رزین کربن/اپوکسی ساخته شده تا نتایج باورنکردنی و فوق العاده ای بدهد.
 

انواع گیتار الکتریک
 
۵- اتصال دسته به بدنه:
به محلی گفته میشود که دسته به بدنه ی گیتار متصل میشود. این قسمت به دو دلیل اهمیت دارد: اول محل اتصال باید توان مقاومت در برابر فشاری که هنگام نصب و کشش سیم های گیتار ایجاد میشود را داشته باشد و این فشار میتواند خیلی بالا باشد. دوم محل اتصال بدلیل افزایش وزن گیتار میتواند روی تون های پایانی تاثیر گذار باشد. به این دو دلیل و دلایل دیگر محل اتصال باید برای گیتارهای الکتریک و آکوستیک به دقت طراحی و ساخته شود. در اینجا ۳ روش برای اتصال دسته وجود دارد:
 
۱- اتصال کام و زبانه: ​به طور ساده به اینصورت است که دسته در محل خود چسبانده میشود. این نوع اتصال تقریبا همیشه در گیتارهای اکوستیک دیده میشه، بعلاوه در گیتارهای Les Paul هم این شیوه ی خیلی پرکاربردی است. دسته گیتار با دقت زیاد برش داده میشود تا نقطه ی نصب آن روی بدنه ی گیتار تطابق داشته باشد به صورتیکه سطح چسباندن را افزایش دهد و تکان خوردن دسته به حداقل برسد.
 
۲- اتصال با پیچ: این روش برای اولین گیتار الکتریک لئوفندر به کار برده شد که در نهایت Telecaster نامیده شد. به طرز شگفت انگیزی فندر از پیچ و مهره برای اتصال دسته به بدنه استفاده نکرد و فقط با ۴ پیچ چوبی اتصال را انجام داد. بعضی از تولید کنندگان از پیچ و مهره استفاده میکنند.Taylor که یک سازنده گیتارهای الکتریک و آکوستیک است یک نوع خاصی از طراحی bolt-on design را انجام اد که سر پیچ در داخل بدنه ی گیتار قرار میگیرد. تقریبا این نوع اتصال در گیتارهای solid-body electric دیده میشود. علت استفاده از این صفحات فلزی این است که تونش یا فشار این پیچها رو گسترده و پخش کند و از ترکهای احتمالی جلوگیری کند.
 
۳- اتصال کامل بدنه اصلی و دسته گیتار: ​این نوع اتصال منحصرا برای گیتارهای توپر استفاده میشود. در واقع دراینجا دیگر اتصالی در کار نیست و تمام بدنه و دسته به طور یکپارچه از یک چوب ساخته شده اند . انواع پیشرفته تر این طراحی که برای اتصال کل طول دسته به بدنه استفاده میشود از یک اتصال تک لایه استفاده میکند. بعضی نوازنده ها احساس میکنند که وزن پایین بدنه در تشدید فرکانس پایین، کاهش میابد که باعث میشود صدای گیتار واضح و نازک شود. اتصال کامل در شرایط نواختون با صدای بالا بسیار خوب هستند. بعضی از گیتارهای اتصال کامل- مثل Gibson’s Firebird-از چوب درخت ماهون آمریکایی برای دسته گیتارشان استفاده میکنند. این چوب لطیف تون های گرم تر و یکنواخت تری را فراهم میکند.
 
۶- برش C, U یا V؟
شکل یا برش دسته احتمالا مشخص ترین خصوصیت گیتار است. این ویژگی مشخص میکند که چگونه دست و انگشتانتان روی دسته قرار بگیرد و به راحتی آنها را حرکت دهید. از اوایل گیتارهای آکوستیک تغییراتی در برش C شکل داشته اند. گیتارهای الکتریک تا کنون بصورت گسترده مورد تغییر قرار گرفته اند وتغییرات ویژه ای با توجه به ترجیح نوازنده ها در آنها انجام شده است.
 

شکل یا برش دسته احتمالا مشخص ترین خصوصیت گیتار است
 
اکنون بسیاری از مدلهای Fender’s Custom Artist Jeff Beck’s حالت C شکل دارند؛ مانند حرف C، این گیتارهای حالت بیضی شکل دارند و کمتر از پشت خمیده هستند. این گیتارها طرفداران خود را دارند. گیتارهای U تقریبا مستطیلی شکل هستند و و در بسیاری از گیتارهای Fender دیده میشوند و برای نوازندگانی با انگشتان بلند مناسب هستند.
 
گیتارهای V شکل مورد علاقه ی Eric Clapton بوده است که یک شیار در میانه قرار میگیرد. تعییر در این نوع گیتار inverted V نامیده میشود که از از قسمت باس ضخیم تر و از قسمت تربل نازک تر است. عرض فاکتوردیگری در مشخصات دسته است وباعث میشود سازندگان گیتار، مشخصات گیتار را با اصطلاحاتی مانند پهن و چاق یا منظم و لاغر و مانند اینها بیان کنند؛ که باعث میشود توصیف واضح تر از مشخصات گیتار داشته باشید و برای خرید آنلاین گیتار به شما کمک کند.
 
گردآوری:بخش فرهنگ و هنر بیتوته
منابع:wikipedia.org
saziha.ir


از دنیای هنر و هنرمندان بیشتر بدانیدآشنایی با تاریخچه ساز گیتار و انواع ساز گیتاربیوگرافی عبدی بهروانفر (آهنگساز و خواننده)بیوگرافی کاوه یغمایی (خواننده)معرفی گیتار بیس (باس)