بش قارداش یکی از جاهای دیدنی استان خراسان شمالی
مجموعه: مکانهای تفریحی ایران
بش قارداش یکی از جاذبه های طبیعی و گردشگری شهرستان بجنورد می باشد که از لحاظ واژه در زبان ترکی به معنی پنج برادر می باشد.
نقطه جغرافیایی
این مکان در ۷ کیلومتری شهر بجنورد (مرکز استان خراسان شمالی) در مسیر جاده بجنورد اسفراین می باشد
تاریخی
پیش از اسلام در زمان اشکانیان و ساسانیان در این محل عبادتگاه پیشوایان کنتیس زرتشتی قرار داشته است.به سبب اقامت چهار فصل مغ (بزرگان دینی زرتشتی) به چهار مغان شهرت یافته است.طبق مدارک موجود آب چشمه به چهرمغان یا چرمغان موسوم بوده که هم اکنون نیز به این نام معروف است.
نام این مکان یعنی بش قارداش بر اساس داستانی تاریخی است که در بین مردم شهر جریان دارد. طبق این افسانه در روزگاران قدیم پنج برادر در شهر بجنورد زندگی می کردند که به دلیل مخالفت با ظلم و ستم حکمران تحت تعقیب ماموران قرار داشتند. این پنج برادر به همراه هم گریختند و ماموران نیز آنها را تا این مکان تعقیب کردند. پنج برادر از خدا طلب کمک کردند، در این هنگام پنج سوراخ در کوه ایجاد شد که برادران به آنها پناه بردند و از سوراخ ها آب گوارایی جاری شد. تا سالها قبل و پیش از خشکسالی های شدید تعداد چشمه ها پنج عدد بود که تمامی آنها آب بسیار داشتند. البته بعضی از افراد ناآگاه این موضوع را اینچنین نقل می کنند که چون پنج چشمه غار مانند سنگی وجود دارد نامشان بش قارداش شده است. قار=غار و داش که در ترکی همان سنگ است. البته احتمالا این روایت توسط مهاجران و کسانی آشنایی به زبان ترکی نداشته اند پدید آمده. در ترکی صفت قبل از اسم می آید. یعنی اگر اینگونه بود باید نام «بش داشلِه غار» به آن می دادند.
آب چشمه بش قارداش از کوهی سنگی و از پنج شکاف بزرگ و کوچک در پایین کوه بیرون می ریزد. که در روزگار دیرین آب چشمه در سمت بالا و میانه کوه بیرون می زده و هم اکنون شکافها و مسیرهای آب نیز برروی کوه جای مانده است. در پایین کوه یک شعار سنگ تراشیده ای وجود دارد که شعار زرتشتیان یعنی پندار نیک گفتار نیک و کردار نیک برروی کوه حک شده است سنگتراش این اثر اسماعیل جزمی نقاش، خطاط و سنگ تراش بجنوردی می باشد که در سال ۱۳۰۰ و اندی این سخن را تراشیده و به گفته خودش برای در یاد ماندن در دلها تاریخ آن را به ۱۳۰۰ خورشیدی نوشته است. در سمت چپ کوه و چشمه بش قارداش یک بنای تاریخی که به دستور ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده هم اکنون پابرجاست و در سالهای قبل چندی از خاندان شادلو بجنورد در آن دفن شده اند. در روبروی استخر اصلی بش قارداش یک دروازه از حدود ۲۰۰ سال پیش تا کنون پابرجاست.
خواص معدنی آب بش قارداش
آب چشمه بش قارداش در آبشناسی پزشکی جهت درمان بیماریهای تغذیه ای، اشکالات کبدی، صفرایی و ناراحتی های دستگاه ادراری دارای اهمیت خاصی می باشد. در تحقیقات دکتر محمدرضا غفوری استاد دانشکده داروسازی دانشگاه تهران آب معدنی بش قارداش در شمار آبهای بیکربناته، کلسیم و سولفاته کلروره سرد به همراه سیلیس و آثار آهن می باشد. در اعلامیه بهداشت محیط شهرستان بجنورد به نقل از کتاب ایشان (شناخت آب معدنی و چشمه های ایران) اثرات درمانی آب بش قارداش چنین اعلام شده است. در اختلالات دستگاه گوارش معده، کبد، لوزالمعده و روده موثر است در اثرات سوخت و سازکلوسیدها، پروتیدها، کلسترول به ویژه اسید اوریک. در اعمال تغذیه در مورد بیماریهای معده خاصیت قلیایی این آبها به سبب خنثی کردن اسیدیته و وجود سیلیس اثر حفاظتی و تسکین دهنده دارد. در مورد روده ها بطور مستقیم نیروبخش و بطور غیر مستقیم در اثر سهولت ترشحات صفرایی و لوزالمعده سبب تغییر محتویات شیمیایی و میکروبی محیط می گردند. باید متذکر شد اینگونه آبها در تورم روده ها در اثر تخمیر اثرات نیکویی دارند. در مورد کبد و لوزالمعده از نظر تجربی گذشته از ازدیاد خاصیت، آمیلار، آب دهان و لوزالمعده نیروی اسیدزا، اوره آز، ساکاراز، آنزیمهای کلوتامیک و پیرودیک را بالا می برند. آب بش قارداش چندی پیش توسط شرکت چشمه طبیعت بجنورد به بهره برداری رسید و به صورت آب معدنی ابتدا با نام سحا و چندی بعد با نام گلستان وارد بازار ایران شد.
امکانات
این مکان تفریحی دارای سه استخر می باشد که دو استخر آن برای شنا کودکان و بزرگسالان درست شده است. یک نمازخانه برای مردم و مسافرین محترم و از امکانات در حال ساخت می توان به استخر بانوان اشاره کرد. دیگر امکانات: تلفن همگانی – سوپر مارکت – سیستم روشنایی در شب – پارکینگ – کمپ نیروی انتظامی – پست امداد و نجات هلال احمر – آنتن دهی همراه اول و ایرانسل – آب شرب و سرویس بهداشتی
دور دنیا با یک کلیکبزرگترین رصدخانه جهانروستای رنسانسی ایرانقدیمی‌ترین کلیسای جهان در ایرانطولانی ترین غار خراسانعجیب ترین گورستان تاریخی اردبیلقلعه هزار درب آثار باستانی استان ایلام
