اطلاعاتی کامل درباره رشته ورزشی واترپلو
اطلاعاتی کامل درباره رشته ورزشی واترپلو
مجموعه: تاریخچه رشته های ورزشی
رشته واترپلو در دهه ۱۸۷۰ در بریتانیا اختراع شد
اطلاعاتی کامل درباره رشته ورزشی واترپلوواترپلو (Water polo) یک ورزش گروهی است که با استفاده از توپ در آب انجام میشود. که در آن دو تیم با ۶ بازیکن و یک دروازهبان در هر تیم به همراه ۶ بازیکن ذخیره در این ورزش شرکت میکنند و در محوطهای درون استخر به ابعاد ۲۰در ۳۰ متر بازی میکنند. بازیکنان باید با شنا کردن حرکت کنند. این بازی در ۴ زمان ۸ دقیقهای برگزار میشود. برنده تیمی است که در این ۴ زمان توپهای بیشتری را وارد دروازهٔ حریف کند.
واترپلو در دهه ۱۸۷۰ در بریتانیا اختراع شد و نخستین قواعد آن در اسکاتلند و انگلیس ایجاد شد، اولین بازی بینالمللی واترپلو بین تیمهای ملی این دو کشور در سال ۱۸۹۰ در لندن برگزار و با پیروزی اسکاتلند به پایان رسید. ترجمه تحتاللحفظی واترپلو به معنای «چوگان آبی» است. این رشته نخستین ورزش گروهی بود که در سال ۱۹۰۰ وارد المپیک شد که با قهرمانی بریتانیا همراه بود.
حاکمیت بریتانیاییها بر رشته واترپلو بعدها از میان رفت و کشورهایی چون مجارستان، ایتالیا، هلند و کشورهای اروپای شرقی به قدرتهای اول این رشته بدل شدند. ورود واترپلوی زنان به بازیهای المپیک در المپیک ۲۰۰۰ سیدنی صورت گرفت. ادارهٔ این ورزش در سطح بینالمللی بر عهده فدراسیون بینالمللی شنا با نام اختصاری «فینا» است. طول استخر واترپلو در مسابقات بینالمللی ۳۰ و عرض آن ۲۰ متر است. دروازهها ۳ متر عرض دارند و ۹۰ سانتیمتر از سطح آب ارتفاع دارند. وزن توپ هم ۴۰۰ تا ۴۵۰ گرم است. در مسابقات زنان از استخر کوچکتری به طول ۲۵ و عرض ۱۷ متر استفاده میشود.
تاریخچه رشته واترپلو در ایران از سال ۱۳۱۸ کمیته ای تحت عنوان کمیته شنا تشکیل شد که ریاست آن را فتح الله امیرعلائی برعهده داشت و تشکیلات ورزش شنای کشور را سرپرستی کرد. این کمیته تا سال ۱۳۲۵ پابرجا می ماند و سپس فدراسیون شنای کشور تاسیس می شود که از همان ابتدا دارای ۳ کمیته تفکیک شده شنا، شیرجه و واترپلو بود. درسال ۱۳۴۹ تیم واترپلوی ایران برای نخستین بار در بازیهای آسیایی بانکوک شرکت کرد و مقام چهارم را به دست آورد.
مهارتهای اولیه در ورزش واترپلوبرای انجام ورزش واترپلو ورزشکار باید در بعضی کارها مهارت داشته باشد. اولین فاکتور لازم برای شروع این ورزش، مهارت در شنا است. در این ورزش، بازیکنان باید بتوانند طول ۳۰ متری استخر را بارها و بارها شنا کنند. نوع شنا کردن بازیکنان واترپلو با شنای کلاسیک متفاوت است. در این روش بازیکنان از یک استیل آزاد استفاده میکنند به طوری که هنگام شنا کردن همیشه سر آنها از آب بیرون خواهد بود تا بتوانند بر بازی مسلط باشند.
اولین فاکتور لازم برای شروع ورزش واترپلو ، مهارت در شنا است
مهارت دومی که بازیکنان باید به دست آورند، شیوه کنترل توپ با یک دست است. همچنین این ورزشکاران باید بتوانند توپ را با هر دو دست خود کنترل کنند. مهارت دیگری که ورزشکاران رشته واترپلو باید داشته باشند، نوعی پا دوچرخهاست که در آن حرکات پا به صورت دایره وار انجام میشود. در این حرکت که ورزشکاران از آن برای نگه داشتن خود روی سطح آب استفاده میکنند، انرژی بسیار کم مصرف میشود. ورزشکاران ورزش واترپلو باید از تمرکز و سرعت عمل بالایی برخوردار باشند تا بتوانند بر تیم حریف غلبه کنند.
مهارتهای مهم در ورزش واترپلو:۱- نوع شنا، به طوری که بتوانند در آب بمانند و خسته نشوند و سر از آب بیرون باشد تا به بازی مسلط باشند. ۲- مهارت در کنترل توپ با یک و هردو دست؛۳- نگه داشتن خود در آب با مهارت پا دوچرخه ای؛۴- داشتن تمرکز و سرعت عمل بالا.
قوانین ورزش واترپلوهر تیم از ۱۳ بازیکن تشکیل شدهاست که شامل هفت بازیکن اصلی و شش بازیکن ذخیرهاست. بازیکنان اصلی دارای یک دروازه بان و شش بازیکن زمین هستند. این شش بازیکن میتوانند هم در نقش حمله و هم در نقش دفاعی ظاهر شوند و جای مخصوص به خود ندارند. یکی از قوانین مهم واترپلو این است که بازیکنان زمین اجازه ندارند توپ را با دو دست بگیرند و باید آن را فقط با یک دست کنترل کنند. در فاصله دو متری از دروازه بانهای هر تیم نشانههایی به نام خط دو متری وجود دارد. بازیکنان تیم مقابل اگر توپ نداشته باشند نباید وارد این محوطه شوند. مدت زمان بازی برای آقایان در چهار ست هشت دقیقهای و برای خانمها چهار ست چهار تا شش دقیقهای است.
اندازه زمین ( بیـن المللی ):– طول ۳۰ متر و عرض ۲۰ متر و عمق آب ۲ متر ( ۴ پا ) و نباید از ۸۰/۱ متر کمتر باشد در مسابقات داخلی سعی بر این است که شرایط فوق رعایت شود و برای بانـوان ۱۷×۲۵ متر می باشد.
اندازه دروازه : طول آن ۳ متر و ارتفاع ۹۰ سانتی متر و عمق ۳۰ سانتی متر و جنس آن از چوب یا فلـز و یا پلاستیک و رنگ آن سفید می باشد.
توپ واترپلو: ۴۰۰ تا ۴۵۰ گرم و رنگ زرد می باشد. این نوع توپ از سه قسمت اصلی، بلیدر، نخ پیچ و رویه توپ تشکیل شده است و در دو سایز ویژه مردان و زنان تولید می شود.محیط توپ واترپلو : بین ۶۷ تا ۷۱ سانتی متر و جنس رویه آن از چرم یا پلاستیک باشد.شروع بازی :توسط حلقه ای توپ در وسط آب قرار می گیرد و یا توسط داور انداخته می شود.
تعداد تعویض : آزاد
– فاصله نقطه پنالتی تا دروازه ۴ متر می باشد.- بلند کردن ۲ پرچم متوسط داور یعنی گل قبول است.- تعداد استراحت بعد از هر دوره به مدت ۲ دقیقه و در هر دوره دو استراحت ۱ دقیقه ای.- یک تیم می تواند ۳۵ ثانیه توپ را می تواند در اختیار داشته باشد.- از پشت ۷ متر می توان خطا را یک ضرب گل کرد.
– چهار خط با رنگ های خط قرمز ، خط زرد ، خط سبز ، خط سفید وجود دارد.
خط قـرمز : ۲ متر بازیکن تیم مقابل اگر توپ داشته باشند نباید وارد این محوطه شود.خط زرد : ۴ متر پنالتی – خطایی که داور تشخیص به پنالتی می دهد .
خط سفید : خط دروازه و خط نیمهخط سبز : ۷ متر – آزاد بازیکنان در این منطقه آزاد می باشنـد.کرنر : از منطقه ۲ متر و محل درست وبا خروج بازیکنان تیم حمله از این منطقه می باشد و در غیر این صورت تکرار می شود.
وقت اضافی : ۲ زمان ۵ دقیقه ای
در واترپلو هر تیم از ۱۳ بازیکن تشکیل شدهاست که شامل هفت بازیکن اصلی و شش بازیکن ذخیرهاست
– اگر یک بازیکن ۳ بار اخراج شود اسیکالیفه با جایگزین – اگر بازیکن مرتکب خشونت شود. اکسکلود بدون جایگزین خواهد بود.- اخراج بازیکن ۲۰ ثانیه و پشت خط دروازه خودی قرار می گیرد.- زمان بازی – ۴ دروه ( پریود) ۷ دقیقه ای مفید و فعال برای آقایان و خانم ها در چهار ست ۴ تا ۶ دقیقه ای.
خطاها:√ زدن توپ با مشت بسته√ تکیه کردن و یا گرفتن چوب های دروازه
√ شنا کردن روی شانه ها و پشت حریف√ فرو بردن توپ زیر آب در موقع حمله طرف مقابل
√ گرفتن توپ در یک لحظه با هر دو دست√ پاشیدن آب به صورت حریف√ مانع بازی حریف شدن√ انداختن تنه روی حریف و فشار آوردن
√ اتلاف وقت
فواید ورزش واترپلوواترپلو ورزشی آبی و تیمی است. بنابراین از یک طرف باعث بروز آثار ورزش شنا میشود و از طرف دیگر اثر مفید ورزشهای توپی را به همراه دارد. بازیکنان این رشته باید از قدرت و سرعت بالایی برخوردار باشند. در ورزش واترپلو تمام اعضای بدن مانند یک زنجیر عمل میکنند. یعنی ورزشکار باید از تمام عضلات خود کمک بگیرید تا بتواند نیروی لازم را به توپ وارد کند.
اعضای مختلف بدن مثل دستها، لگن و پاها باید بتوانند حرکات چرخشی خاصی را انجام دهند. بنابراین علاوه بر قدرت، انعطاف پذیری نیز در ورزش واترپلو لازم و ضروری است. بعضی از حرکات باعث میشوند سرعت توپ افزایش یابد مثل چرخش مناسب در ناحیه کمر و شانه و همچنین قدرت به عقب بردن بازوها و آرنج و توانایی خم کردن مچ دست. به دست آوردن مهارت در این زمینهها نیاز به تمرین فراوان دارد. بازیکنان علاوه بر قدرت و انعطاف پذیری باید از تمرکز کافی و قدرت طراحی نقشه برای تمرکز بر حریف هم برخوردار باشند.
بنابراین به طور خلاصه می توان گفت که ورزش واترپلو دارای اثرهای مفید زیر است:- افزایش قدرت بدنی به خصوص در ناحیه عضلات ران، بازوها و مچ دست
– افزایش قدرت تمرکز، هماهنگی و طراحی نقشه – افزایش انعطاف پذیری- افزایش سرعت عکس العمل در پاسخ به محرکها
نوع شنا کردن بازیکنان واترپلو با شنای کلاسیک متفاوت است
آسیبهای ورزش واترپلوبرخی از آسیبهای واترپلو ناشی از انجام این ورزش در آب است مثل حساسیت و قرمزی چشم، آفتاب سوختگی و عفونتهای پوستی. اما از آسیبهای شایع و مخصوص به این ورزش می توان به موارد زیر اشاره کرد:- کشیدگی تاندونهای شانه: این آسیب بسیار شایع است زیرا ورزشکاران برای افزایش قدرت و سرعت پرتاپ توپ به عضلات و تاندونهای این ناحیه فشار زیادی وارد میکنند و باعث کشیدگی و گاهی پارگی تاندونهای این ناحیه میشوند.
– آسیب به انگشتان: سرعت سریع توپ و برخورد آن با انگشتان دست ورزشکاران باعث ضرب دیدگی، کبودی و حتی بروز زخم و شکستگی در این نواحی میشود.- آسیب ناحیه صورت: واترپلو ورزش پر برخوردی است و ورزشکاران به سهو یا به عمد ضرباتی را به بازیکن حریف وارد میکنند. در نتیجه کبودی زیر چشم و پارگی لب از جمله آسیبهای شایع است.
عواملی که سبب بروز آسیب بیشتر میشوند:
– بی تجربگی و مهارت ناکافی در اجرای تکنیکها- نداشتن بنیه و انعطاف پذیری لازم برای این ورزش- استفاده نکردن از وسایل ایمنی مثل کلاه ایمنی و وسایل حفاظتی از گوش و دهان
پیشگیری از آسیب ها در رشته واترپلو√ رعایت چند نکته از بروز آسیب بدنی جلوگیری میکند:√ منظم ورزش کنید تا بدن شما برای این ورزش قدرت و انعطاف پذیری کافی را به دست آورد.√ علاوه بر تمرینات واترپلو، از سایر تمرینها بدن سازی به منظور ارتقای سطح قدرت و انعطاف پذیری بدن استفاده کنید.√ حتما” در حین و بعد از ورزش آب فراوان بنوشید.√ قبل از ورزش بدن خود را گرم کنید.√ بعد از خروج از آب، تمرینات کشش را فراموش نکنید.√ از وسایل ایمنی و عینک شنا استفاده کنید.√ اگر احساس کردید آسیب دیدهاید، بلافاصله ورزش را متوقف کنید و در صورت لزوم از کمپرس یخ و بالا نگه داشتن اندان آسیب دیده استفاده کرده و به پزشک مراجعه کنید و تا بهبود کامل ورزش نکنید.
منبع : yjc.ir