حفظ قرآن کریم چه اثراتي دارد؟
حفظ قرآن کریم چه اثراتي دارد؟
مجموعه: متفرقه دینی
حفظ قرآن کریم داراي آثار و بركات زيادي است
قرآن كريم، برترين و بالاترين هديه ي حضرت احديّت به بشر است و حفظ آن يكي از توفيقات بزرگ الهي به حساب مي آيد كه شامل حال هر كسي نميشود. استعداد، آمادگي، لياقت، توفيق، سعادت، عنايت و افاضت باعث ميگردد خداوند متعال، اين نعمت بزرگ را به فرد عطا فرمايد و سعادتمندترين افراد كساني هستند كه پس از حفظ قرآن کریم، آن را از دست ندهند و درون خود را از گنجهاي بيكران قرآن کریم خالي ننمايند.
مداومت در قرائت و حفظ قرآن عامل بسياري از توفيقات و بركات الهي است و كسي كه انس به قرائت، حفظ و تدبّر در مفاهيم و معاني قرآني داشته باشد ترك آن برايش بسيار مشكل مينمايد. با قرآن کریم زندگي زيبا ميشود و جان ميگيرد و آرامش واقعي به منصه ي ظهور ميرسد و بدون قرآن کریم آدمي چون جمادي است متحرك و مرده اي است افقي كه نه روح دارد و نه آرامش واقعي.[1]بركات حفظ قرآن کریم:حفظ قرآن کریم داراي آثار و بركات زيادي است كه درباره ي برخي از آن ها نكاتي قابل بيان است:
1. حافظ قرآن کریم از پاداش معنوي و اُخروي بسيار زيادي بهرهمند ميگردد كه عبارتند از:الف. هم نشيني با فرشتگان: امام صادق ـ عليه السّلام ـ در اين باره ميفرمايد: «حافظ قرآني كه به آن عمل كند، با فرشتگان پيغامبر و نيك رفتار هم نشين ميگردد.[2]»
ب. در شمار بزرگان امت جاي گرفتن: امام صادق ـ عليه السّلام ـ ميفرمايد: «اَشراف و بزرگان امّت من، قاريان و حافظان و شب زندهدارانند.[3]»
ج . ايمني از عذاب الهي: اميرمؤمنان علي ـ عليه السّلام ـ در اين زمينه ميفرمايد: «قرآن را تلاوت كنيد و آن را به خاطر بسپاريد، زيرا خداوند متعال دلي كه قرآن در آن باشد عذاب نميكند.[4]»
حفظ قرآن مجيد و انس با آن، انسان را در مسير عمل به وحي و بهره جستن از معارف بلند آن قرار ميدهد و در نتيجه او را از آتش دوزخ مصون ميدارد. پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ ميفرمايد: «اگر قرآن در پوستي باشد، آتش بدان نخواهد رسيد.[5]»
د. آبادي قلب: پيامبر گرامي اسلام ميفرمايد: «كسي كه در درونش چيزي (سوره يا آيهاي) از قرآن نباشد، مانند خانه ي ويران است.[6]»
چنان كه خانه ي ويران نزد مردم ارزش ندارد، دل تهي از آيات الهي نيز نزد خداوند بيارزش است و از اين روي پيامبر فرموده است: دلي كه از كلام وحي بيبهره باشد، مرده و چون خانه ي خراب و ويران است.
ه . مشمول آمرزش الهي: رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: «كسي كه قرآن را از حفظ بخواند و گمان كند خداي تعالي او را نميآمرزد، در شمار كساني است كه آيات الهي را به تمسخر گرفتهاند.[7]»
و. پاداش مضاعف: امام صادق ـ عليه السّلام ـ فرمود: «هر كس در فراگيري قرآن بكوشد و به سبب كمي حافظه آن را به سختي حفظ كند دو پاداش دارد. (پاداشي براي حفظ قرآن و پاداشي براي تحمل سختي آن»[8].
ز. پذيرفته شدن شفاعت؛ پيامبر عظيم الشأن اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: «هر كه (آن قدر) قرآن بخواند تا حفظ شود، خداوند او را به بهشت داخل خواهد كرد و شفاعتش را درباره ي ده تن از اعضاي خانوادهاش كه آتش بر آن ها واجب شده، ميپذيرد.[9]»
ح. بالاترين درجات بهشت: پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: «درجات بهشت به تعداد آيههاي قرآن است چون صاحب قرآن داخل بهشت شود، به وي ميگويند بخوان و بالا برو كه هر آيهاي را درجهاي است. پس برتر از درجه ي حافظ قرآن درجهاي نيست.[10]»
ط. دريافت پاداش انبياء: پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: «اي سلمان،… همانا بعد از انبيا بهترين بندگان نزد خداوند، عالمانند و سپس قاريان و حافظان قرآن. آنان همانند انبيا از دنيا ميروند، همراه آنان از گورها برانگيخته ميشوند، در كنار آنان از صراط ميگذرند و پاداش همانند آنها (از خداوند) دريافت ميكنند.[11]»
2. الف: حفظ قرآن کریم بركات دنيوي نيز دارد كه عبارتند از:
مهمترين اثر حفظ قرآن کریم درك بهتر آن است
هدايت انسان:تلاوت و انس با قرآن کریم از سفارشهاي مكرّر معصومان ـ عليهم السّلام ـ است و حفظ قرآن کریم به انس با آيات الهي ميانجامد؛ زيرا حافظ قرآن کریم بايد براي تثبيت محفوظات قرآنياش روزي چند بار به قرائت قرآن کریم بپردازد. ائمه ـ عليهم السّلام ـ حافظان قرآن کریم را به تكرار آيات الهي فراخوانده اند و فرمودند: «همان گونه كه شتر بسته شده در يك نقطه ـ چنان چه مورد ديدار پياپي صاحبش واقع نشود ـ جايگاهش را ترك ميكند، محفوظات حافظ قرآن کریم نيز ـ اگر پيوسته مورد مراجعه و تكرار قرار نگيرند ـ از خاطر زدوده ميشوند» بنابراين، حافظ ناگزير است با قرآن کریم انس گيرد و اين هنگام زمينه ي هدايت، سعادت و تعالي فراهم ميآيد. حضرت علي ـ عليه السّلام ـ ميفرمايد: «هيچ كس با قرآن هم نشين نميشود مگر اين كه از كنار آن با افزايش يا كاهش بر ميخيزد: افزايش هدايت يا كاهش گمراهي.»[12]ب: آرامش روحي:ياد خدا تأثير بسزايي در روان آدمي دارد و دل در پرتو آن آرام ميگيرد. خداوند متعال ميفرمايد: «أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ
الْقُلُوبُ» «آگاه باش كه دلها با ياد خدا آرام ميگيرد.» يكي از نامهاي قرآن، ذكر است. تلاوت و حفظ قرآن کریم نوعي ذكر خداوند است كه انسان در پرتو آن از هجوم بسياري از فشارهاي رواني و اضطرابات دروني مصون ميماند.ج: نجات از تنهايي:كتاب بهترين هم نشين تنهايي است و قرآن کریم زيباترين، دقيق ترين، عميقترين و با نفوذترين كتاب شمرده ميشود. امام سجاد ـ عليه السّلام ـ ميفرمايد: اگر همه ي مردم روي زمين از دنيا بروند، تا وقتي قرآن کریم با من است، از هيچ چيز وحشت ندارم.ه : فهم بهتر قرآن کریم:مهمترين اثر حفظ قرآن کریم درك بهتر آن است. حافظ به سبب تسلّط بر همه ي آيات، ارتباط آنها را نيك در مييابد و در پرتو آن دركي بهتر و درستتر از قرآن کریم به دست ميآورد.و: تقويت حافظه:يكي از امتيازات قرآن کریم آن است كه تلاوت و به خاطر سپردنش سبب تقويت روح و حافظه ي حافظ ميشود. در روايات آمده است كه قرائت قرآن کریم به افزايش حافظه ميانجامد.[13] از آن جا كه حفظ اين كتاب آسماني به تكرار پيوسته و قرائت زياد آن وابسته است، ميتوان گفت حفظ قرآن کریم حافظه را فزوني ميبخشد.[14]اين بخشي از اثرات حفظ قرآن كريم بود كه به صورت اجمال بيان گرديد و تو خود حديث مفصّل بخوان از اين مجمل.معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:1. شهريار پرهيزكار، چگونه قرآن را حفظ كنيم.2. كاظم گرامي، روش حفظ قرآن كريم.3. اسماعيل حمزهلو، روش علمي ـ عملي حفظ قرآن كريم.4. محمود جويباري، آموزش حفظ قرآن.5. سيد باقر قبانچي، دربارة حفظ قرآن كريم، ترجمه و نگارش ابراهيم احمديان.پي نوشت ها:[1] . جويباري، محمود، آموزش حفظ قرآن، ص 11.[2] . كليني، محمد بن يعقوب، اصول كافي، ج 4، ص 405.[3] . مجلسي، محمد باقر، بحارالانوار، ج 92، ص 177.[4] . همان، ص 19.[5] . طبرسي، ابوعلي فضل بن حسن، مجمع البيان، ج 1، ص 45.[6] . هندي، علاء الدين علي بن حسام الدين، كنز العمال، ج 1، ص 512، ح 2276.[7] . نوري، ميرزا حسين، مستدرك الوسائل، ج 4، ص 269.[8] . كليني، محمد بن يعقوب، اصول كافي، ج 4، ص 409.[9] . طبرسي، ابوعلي فضل بن حسن، مجمع البيان، ج 1، ص 45.[10] . مجلسي، محمد باقر، بحارالانوار، ج 92، ص 22.[11] . همان، ص 17.[12] . نهج البلاغه، خ 175.[13] . همان، ج 66، ص 290.[14] . حسيني، سيّد مجتبي، سيماي حافظان نور، صص 47 تا 53 و 61 تا 65.
در ادامه بخوانید22شرط برای حفظ قرآنآیا ثواب آیات مختلف قرآن متفاوت است؟احادیثی در باب توسل به قرآناين که خداوند در قرآن كريم به عصر سوگند ياد كرده، منظور چيست؟برای این که فرزندتان با قرآن آشنا شود !دلائلي كه ثابت مي كند حضرت علي ـ عليه السلام ـ قرآن را جمع آوري كرده است را بنويسيد.
