دست‌های پنهان آتش
مجموعه: اخبار اجتماعی
تاریخ انتشار : یکشنبه, ۱۸ خرداد ۱۳۹۹ ۰۸:۰۲
در یک ماه گذشته، گوشه و کنار جنگل‌ها و مراتع کشور در آتش می‌سوزند و این حجم از آتش‌سوزی‌ها در ۷۴ روز گذشته موجب افزایش نگرانی‌های زیادی در میان مردم شده است. با وجود اینکه هدف آتش استان‌های جنوبی همچون خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، سیستان و بلوچستان بوده، اما امسال تهران نیز از این شعله‌های آتش بی‌نصیب نبوده و وقوع دو آتش‌سوزی در پارک‌های چیتگر و ولایت، به این مناطق خسارت وارد کرد. طبق آمار سالانه نزدیک به ۱۵هزار هکتار از جنگل‌های کشور طعمه آتش می‌شود.
در سال۹۸ حدود ۵۶ فقره حریق در جنگل‌های کشور رخ داد که به موجب آن حدود سه‌هزار و ۹۰۵ هکتار از مراتع و جنگل‌ها در سراسر کشور در آتش سوختند که این رقم در سال۹۷ حدود سه‌هزار و۹۷۶ هکتار بود. این درحالی است که از ابتدای سال ۹۹ تاکنون ۲۴۰ فقره آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع ۱۱ استان کشور (مخصوصا در منطقه زاگرس) رخ داده و خسارت جبران ناپذیری را به کشور وارد کرده است.
با وجود تجارب سال‌های گذشته و اینکه بیش از ۹۵درصد آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌ها و مراتع کشور در سال گذشته عوامل انسانی داشته‌اند، این سوال پیش می‌آید که این آتش‌سوزی‌ها عمدی است یا سهوی؟ طی روزهای اخیر بسیاری از مناطق جنگلی زاگرس در استان‌های لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر و خوزستان دچار آتش‌سوزی شدند و این آتش‌سوزی‌ها چند روز ادامه یافت. روز جمعه (۱۶ خرداد) اعلام شد که آتش‌سوزی در جنگل‌های اندیکا در استان خوزستان، پس از چهار روز مهار شده است. با این حال، روز شنبه (۱۷ خرداد) فرزاد حسین‌پور، رئیس اداره منابع طبیعی ایذه در استان خوزستان خبر داد که کوه رباط ایذه از صبح شنبه بار دیگر دچار آتش‌سوزی شده‌است.
محمد نجاتی‌پور، فرماندار باغملک از وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌های بلوط این منطقه خبر داد. همچنین میثم قاسمی، معاون فنی اداره کل حفاظت محیط‌زیست هرمزگان از سوختن حدود چهار هکتار از مراتع منطقه حفاظت‌شده گنو براثر سهل‌انگاری گردشگران خبر داد. همزمان، کوه‌های بهمرد بوشکان در شهرستان دشتستان در استان بوشهر هم آتش گرفته و این آتش‌سوزی هنوز ادامه داد. حسین طهماسبی، بخشدار بوشکان، نیز گفت که چند نفر از مظنونان آتش‌سوزی در هفته‌های اخیر در این منطقه دستگیر و تحویل مراجع قضائی شدند. به اعتقاد کارشناسان نبود امکانات از جمله بالگرد آب‌پاش نیز از جمله دلایل عدم موفقیت در خاموش کردن این آتش‌سوزی‌ها اعلام شده است.
در همین حال عباس‌نژاد، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها اعلام کرد با حمایت دولت نسبت به تامین تجهیزات مدرن و اختصاص بالگرد بومی‌سازی شده با قابلیت حمل سبد آب، بخشی از کمبودها برای اطفای سریع آتش‌سوزی در مناطق صعب‌العبور برطرف شود. وی چندین بار اعلام کرده بود: «وزارت دفاع از دو سال گذشته و به‌دلیل تامین نشدن بودجه، بالگردهای اطفای حریق را در اختیار این سازمان قرار نمی‌دهد.» همزمان با اختلاف‌نظر میان دستگاه‌های اجرائی و نظامی برای اعزام بالگرد و تجهیزات مهار آتش در جنوب و غرب کشور، مسئولان منابع طبیعی و محیط زیست در استان‌های شمالی و شمال غربی درباره خطر آتش‌سوزی هشدار می‌دهند. کمبود امکانات در استان مازندران نیز موجب نگرانی شده است. مدیرکل منابع طبیعی این استان می‌گوید: هیچ امکاناتی نداریم و امکانات موجود در حد بیل و آتش‌بر است.
آتش عمدی به جان جنگل‌ها
طی آتشی که به جان جنگل‌های زاگرس و منطقه حفاظت شده خائیز افتاد، برخی از مسئولان محلی از عمدی‌بودن آتش‌سوزی‌ها خبر می‌دادند که براثر اختلاف میان دو نفر برای مساحت مراتع دام، آنها اقدام به آتش زدن مراتع کردند که این آتش به‌دلیل گرمای هوا و وزش باد حجم زیادی از منطقه حفاظت شده خائیز را از بهبهان تا کهگیلویه و بویراحمد و گچساران نابود کرد. همزمان زهرا صدراعظم نوری رئیس کمیسیون محیط‌زیست شورای شهر تهران اعلام کرد: «در انتهای شمال غربی بوستان چیتگر به‌دلیل اموال پلی‌اتیلن که وجود دارد آتش‌سوزی رخ داد که این آتش‌سوزی عمدی بود».
در این رابطه اسماعیل کهرم، کارشناس محیط زیست به «آرمان ملی» می‌گوید: تجربه نشان داده که ۸۵ تا ۹۰درصد آتش‌سوزی‌هایی که در جنگل‌ها و مراتع کشور ما رخ می‌دهد دلیل انسانی دارد و این دلیل یا سهوی است یا عمدی. اما با توجه به اینکه آتش‌سوزی چند وقت اخیر در چند نقطه انجام شده، نشان می‌دهد که عمدی است.
سال گذشته در جنگل‌های شهرستان مریوان بیش از ۷۰۰ آتش‌سوزی رخ داد که بسیاری برای ساخت ساختمان و رستوران این جنگل‌ها را آتش می‌زدند. ما برای جنگل‌هایمان ارزش قائل نیستیم. چندی پیش در جنگل‌های استان گلستان ۴۰۰ هکتار در آتش سوخت ولی مدیرکل جنگل‌های این استان در کمال آرامش عنوان کرد که اصلا اتفاق خاصی رخ نداده و به‌زودی درختان به‌طور طبیعی جایگزین می‌شوند. این اظهارنظر آن مسئول نشان می‌دهد که او نه جنگل را می‌شناسد و نه به آن علاقه دارد. برای هر کدام از این درخت‌ها که می‌سوزند حداقل ۵۰ سال زمان نیاز است تا به یک درخت کهنسال تبدیل شود.
احراز هویت غیر حضوری سجامهمین حالا وکیل بگیر
جنگل‌های شمال در خطر است
در این بین یک متخصص جغرافیا نیز معتقد است که عوامل بروز و گسترش آتش‌سوزی در کشور ما به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شوند، دسته نخست عوامل طبیعی مثل شاخ و برگ خشک درختان، افزایش رطوبت و دمای هواست و دسته دوم عوامل انسانی به‌صورت سهوی و عمدی است که نقش مهمی در آتش‌سوزی‌های اخیر کشور نیز داشته‌اند. برخی از مردم مسائل ایمنی را در فصل تابستان در آتش افروزی در جنگل‌ها و مراتع رعایت نمی‌کنند، بخش دوم افرادی هستند که به عمد جنگل‌ها و مراتع را به آتش می‌کشند. انگیزه اکثر این افراد اختلاف بر سر مالکیت زمین و راضی جنگل‌ها و مراتع است و بخش دیگر با نیت تبدیل عرصه‌های طبیعی و زمین‌های کشاورزی به زمین‌های بایر است که در آینده در آنها شهرک‌های مسکونی و صنعتی و راه و جاده احداث کنند.
محمد‌رضا محبوب‌فر به «آمان ملی» می‌گوید: متاسفانه آقای کلانتری و دوستانشان در سازمان حفاظت از محیط زیست و جنگل‌ها که وظیفه رسیدگی و پایش محیط زیست کشور را دارند، این ادعا را مطرح می‌کنند که در همه جای دنیا چنین آتش‌سوزی‌هایی رخ می‌دهد، اما آنها به این مهم اشاره نمی‌کنند که دولت‌ها در این موضوع اصلا نظاره‌گر نیستند و گروه‌های مردمی با دست خالی برای خاموش کردن آتش به دل طبیعت نمی‌روند، اتفاقی که در کشور ما به یک رویه تبدیل شده است. در همه جای دنیا اگر مسئولی بلافاصله اقدامات لازم را برای اطفای حریق انجام ندهد، بلافاصله توبیخ و زندانی می‌شود.
بر کسی پوشیده نیست که سازمان حفاظت از محیط زیست و سازمان جنگل‌ها و مراتع مانند دیگر بخش‌های اقتصاد و سلامت کشور مخصوصا در موضوع کرونا، به محیط زیست بی‌توجه‌ای می‌کنند و خودشان را سرگرم مسائل حاشیه‌ای کرده‌اند. در چند روز گذشته حدود پنج‌هزار هکتار از جنگل‌ها در هشت استان از بین رفت و پیش‌بینی می‌کنیم در جنگل‌ها و مراتع شمال کشور نیز به‌زودی آتش‌سوزی گسترده‌ای رخ بدهد که تداوم همین آتش‌سوزی‌های سریالی است.
آرمان ملی-/منیره چگینی
