زیارت غدیریه امام هادی (ع)



زیارت غدیریه امام هادی (ع)

مجموعه: داروخانه معنوی

زیارت غدیریه امام هادی (ع)
 

یکی از یادگارهای امام هادی (ع) برای شیعه زیارت معروف به« غدیریه» است که استدلال های قرآنی، تاریخی و روایی بر ولایت حضرت امیرالمؤمنین (ع) را شامل میشود. امام هادی (ع) این زیارت را در بیان فضائل، سوابق دینداری و جهاد و سختی ها و محنت های مولا علی (ع) در سالی که مُعْتَصِم عباسی آن حضرت (ع) را از مدینه به سامرا تبعید کرد، در حرم جدشان امام علی (ع) انشاء کردند. در این زیارت، ۵۰ آیه از قرآن کریم تجلّی یافته است. این زیارت به زیارت امیرالمؤمنین در عید غدیر خم هم مشهور است. محور اصلی زیارت غدیریه، اصل تولی و تبری است که در فرهنگ شیعه جایگاه ویژه ای دارد.زمان خواندن زیارت غدیریه:در کتاب های دعا وزیارت زمان خواندن، برای روز عید غدیر ذکر شده است. ولی شیخ عباس قمی در مورد زمان خواندن این زیارت با استناد به کلام عثمان بن سعید می نویسد:« این زیارت را در هر روز از نزدیک و دور میشود خواند و این فایده جلیله ای است که اما راغبین در عبادت و شایقین زیارت حضرت شاه ولایت آن را غنیمت خواهند شمرد»متن و ترجمه زیارت غدیریه:السَّلامُ عَلَى مُحَمَّدٍ رَسُولِ اللَّهِ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ وَ سَیِّدِ الْمُرْسَلِینَ وَ صَفْوَهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ أَمِینِ اللَّهِ عَلَى وَحْیِهِ وَ عَزَائِمِ أَمْرِهِ وَ الْخَاتِمِ لِمَا سَبَقَ وَ الْفَاتِحِ لِمَا اسْتُقْبِلَ وَ الْمُهَیْمِنِ عَلَى ذَلِکَ کُلِّهِ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ وَ صَلَوَاتُهُ وَ تَحِیَّاتُهُ السَّلامُ عَلَى أَنْبِیَاءِ اللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ مَلائِکَتِهِ الْمُقَرَّبِینَ وَ عِبَادِهِ الصَّالِحِینَ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ وَ سَیِّدَ الْوَصِیِّینَ وَ وَارِثَ عِلْمِ النَّبِیِّینَ وَ وَلِیَّ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ مَوْلایَ وَ مَوْلَى الْمُؤْمِنِینَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا مَوْلایَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ یَا أَمِینَ اللَّهِ فِی أَرْضِهِ وَ سَفِیرَهُ فِی خَلْقِهِ وَ حُجَّتَهُ الْبَالِغَهَ عَلَى عِبَادِهِ .سلام بر محمّد رسول خدا،خاتم پیامبران،و سرور رسولان،و برگزیده پروردگار جهانیان،امین خدا بر وحى و دستورات قطعى الهى،و ختم کننده آنچه گذشته،و گشاینده آنچه‏ خواهد آمد،و چیره بر همه اینها،و رحمت و برکات و درودها و تحیّات خدا بر او باد.سلام‏ بر پیامبران خدا و رسولانش،و فرشتگان مقرّب و بندگان شایسته‏اش.سلام بر تو اى امیر مؤمنان و سرور جانشینان،و وارث دانش پیامبران،ولى پروردگار جهانیان‏ و مولاى من و مولاى مؤمنان،و رحمت و برکات خدا بر او باد.سلام بر تو اى مولاى من‏ اى امیر مؤمنان،اى امین خدا بر روى زمینش،و سفیر او در خلقش،و حجّت رسایش بر بندگان.
السَّلامُ عَلَیْکَ یَا دِینَ اللَّهِ الْقَوِیمَ وَ صِرَاطَهُ الْمُسْتَقِیمَ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا النَّبَأُ الْعَظِیمُ الَّذِی هُمْ فِیهِ مُخْتَلِفُونَ وَ عَنْهُ یُسْأَلُونَ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ آمَنْتَ بِاللَّهِ وَ هُمْ مُشْرِکُونَ وَ صَدَّقْتَ بِالْحَقِّ وَ هُمْ مُکَذِّبُونَ وَ جَاهَدْتَ [فِی اللَّهِ‏] وَ هُمْ مُحْجِمُونَ [مُجْمِحُونَ‏] وَ عَبَدْتَ اللَّهَ مُخْلِصا لَهُ الدِّینَ صَابِرا مُحْتَسِبا حَتَّى أَتَاکَ الْیَقِینُ أَلا لَعْنَهُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِینَ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا سَیِّدَ الْمُسْلِمِینَ وَ یَعْسُوبَ الْمُؤْمِنِینَ وَ إِمَامَ الْمُتَّقِینَ وَ قَائِدَ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِینَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ أَشْهَدُ أَنَّکَ أَخُو رَسُولِ اللَّهِ وَ وَصِیُّهُ وَ وَارِثُ عِلْمِهِ وَ أَمِینُهُ عَلَى شَرْعِهِ وَ خَلِیفَتُهُ فِی أُمَّتِهِ،سلام بر تو اى دین معتدل خدا،و راه راستش.سلام بر تو اى‏ خبر بزرگى که آنها در آن اختلاف کردند،و از آن بازخواست شوند.سلام بر تو اى امیر مؤمنان،به خدا ایمان آوردى،درحالى‏که همه شرک مى‏ورزیدند،و حق را تصدیق گفتى وقتى که آنان را تکذیب مى‏نمودند و جاد کردى و آنان از جهاد عقب‏نشینى مى‏کردند،خدا را عبادت کردى،درحالى‏که خالص نمودى براى او دین را،صبر کردى و به حساب‏ خدا گذاشتى،تا مرگ تو را دررسید،آگاه باشید لعنت خدا بر ستمکاران.سلام بر تو اى آقاى مسلمانان‏ و رئیس دین،و پیشواى اهل تقوا،و مقتداى سپیدرویان،و رحمت و برکات خدا بر تو باد شهادت مى‏دهم که تویى برادر رسول خدا،جانشین،و وارث علمش،و امین او بر قانونش،و جانشین او در امّتش.
وَ أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ صَدَّقَ بِمَا أُنْزِلَ عَلَى نَبِیِّهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّهُ قَدْ بَلَّغَ عَنِ اللَّهِ مَا أَنْزَلَهُ فِیکَ فَصَدَعَ بِأَمْرِهِ وَ أَوْجَبَ عَلَى أُمَّتِهِ فَرْضَ طَاعَتِکَ وَ وِلایَتِکَ وَ عَقَدَ عَلَیْهِمُ الْبَیْعَهَ لَکَ وَ جَعَلَکَ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ کَمَا جَعَلَهُ اللَّهُ کَذَلِکَ ثُمَّ أَشْهَدَ اللَّهَ تَعَالَى عَلَیْهِمْ فَقَالَ أَ لَسْتُ قَدْ بَلَّغْتُ فَقَالُوا اللَّهُمَّ بَلَى فَقَالَ اللَّهُمَّ اشْهَدْ وَ کَفَى بِکَ شَهِیدا وَ حَاکِما بَیْنَ الْعِبَادِ فَلَعَنَ اللَّهُ جَاحِدَ وِلایَتِکَ بَعْدَ الْإِقْرَارِ وَ نَاکِثَ عَهْدِکَ بَعْدَ الْمِیثَاقِ وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ وَفَیْتَ بِعَهْدِ اللَّهِ تَعَالَى وَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى مُوفٍ لَکَ بِعَهْدِهِ وَ مَنْ أَوْفَى بِمَا عَاهَدَ عَلَیْهِ اللَّهَ فَسَیُؤْتِیهِ أَجْرا عَظِیما وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ الْحَقُّ الَّذِی نَطَقَ بِوِلایَتِکَ التَّنْزِیلُ وَ أَخَذَ لَکَ الْعَهْدَ عَلَى الْأُمَّهِ بِذَلِکَ الرَّسُولُ وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ وَ عَمَّکَ وَ أَخَاکَ الَّذِینَ تَاجَرْتُمُ اللَّهَ بِنُفُوسِکُمْ ،و اوّل کسى‏که به خدا ایمان آورد،و آنچه را بر پیامبرش نازد شده بود تصدیق کرد،و شهادت مى‏دهم که‏ آن حضرت همه آنچه را خدا درباره تو نازل کرد به مردم رساند،و امر خدا را درباره تو با صداى بلند اعلام کرد،و بر امّتش حتمى بودن طاعت و ولایتت‏ را واجب نمود،و بیعت تو را بر عهدّ آنان نهاد،و حضرتت را نسبت به مؤمنان سزاوارتر از خودشان قرار داد،چنان‏که‏ خدا خود او را اینچنین قرار داد،سپس پیامبر اسلام خدا را بر مردم شاهد گرفت و فرمود:آیا من آن نیستم که رساندم.همه گفتند: به خدا آرى.پس فرمود:خدایا گواه باش،و تو براى گواهى و حاکمیت بین بندگان بسى.پس خدا لعنت کند منکر ولایتت را بعد از اقرار،و شکننده پیمانت را پس از پیمان بستن،و شهادت مى‏دهم که‏ تو به عهد خداى تعالى وفا کردى،و خداى تعالى وفا کننده به عهد خویش براى توست،و هرکس به آن پیمانى که با خدا بسته وفا کند،خدا پاداش بزرگى به او خواهد داد.و شهادت مى‏دهم که تویى امیر مؤمنان آن حقّى که قرآن به‏ ولایتت گویا شد،و رسول خدا در این زمینه براى تو از امّتت پیمان گرفت،و شهادت مى‏دهم که تو و عمو و برادرت کسانى هستید که با خدا با جانهایتان معامله کردید.
فَأَنْزَلَ اللَّهُ فِیکُمْ إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوَالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّهَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَیَقْتُلُونَ وَ یُقْتَلُونَ وَعْدا عَلَیْهِ حَقّا فِی التَّوْرَیهِ وَ الْإِنْجِیلِ وَ الْقُرْآنِ وَ مَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَیْعِکُمُ الَّذِی بَایَعْتُمْ بِهِ وَ ذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاکِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّاهُونَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ الْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ أَشْهَدُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَنَّ الشَّاکَّ فِیکَ مَا آمَنَ بِالرَّسُولِ الْأَمِینِ وَ أَنَّ الْعَادِلَ بِکَ غَیْرَکَ عَانِدٌ [عَادِلٌ‏] عَنِ الدِّینِ الْقَوِیمِ الَّذِی ارْتَضَاهُ لَنَا رَبُّ الْعَالَمِینَ وَ أَکْمَلَهُ بِوِلایَتِکَ یَوْمَ الْغَدِیرِ وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ الْمَعْنِیُّ بِقَوْلِ الْعَزِیزِ الرَّحِیمِ وَ أَنَّ هَذَا صِرَاطِی مُسْتَقِیما فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُمْ عَنْ سَبِیلِهِ ضَلَّ وَ اللَّهِ وَ أَضَلَّ مَنِ اتَّبَعَ سِوَاکَ وَ عَنَدَ عَنِ الْحَقِّ مَنْ عَادَاکَ.پس خدا این آیه را در حق شما نازل کرد:به درستى که خدا از مؤمنان خرید جانها و اموالشان را،که در عوض به آنها بهشت براى آنان باشد،و در راه خدا پیکار مى‏کنند، پس مى‏کشند و کشته مى‏شوند،وعده‏اى است بر او،محقق شده در تورات و انجیل و قرآن،و کیست که‏ به عهد خود وفادارتر از خدا باشد،پس شادى کنید به معامله‏اى که انجام دادید،و این است آن رستگارى بزرگ آنانند توبه‏کنندگان،عبادت‏کنندگان،روزه‏گیران،رکوع‏کنندگان،سجودکنندگان،امرکنندگان‏ به معروف،نهى‏کنندگان از منکر،و نگهبانان حدود خدا،و به مؤمنان بشارت ده،شهادت‏ مى‏دهم اى امیر مؤمنان،که شک کننده در باره تو به رسول امین ایمان نیآورده،و اینکه روى گرداننده از ولایت‏ تو به ولایت غیر،معاندانه روى گردان از دین است،دین میانه‏اى که پروردگار جهانیان براى ما پسندیده،و آن را روز غدیر به ولایت تو کامل نموده است،و گواهى مى‏دهم که در این گفته خداى عزیز رحیم،مقصود تویى:به حقیقت این است راه راست من،از آن پیروى‏ کنید،و راههاى دیگر را پیروى ننمایید،که شما را از راه او پراکنده کند،به خدا سوگند گمراه شد،و گمراه کرد کسى‏که از غیر تو پیروى نمود،و کسى‏که تو را دشمن داشت،ستیزه‏ورزان از حق روى گرداند.
اللَّهُمَّ سَمِعْنَا لِأَمْرِکَ وَ أَطَعْنَا وَ اتَّبَعْنَا صِرَاطَکَ الْمُسْتَقِیمَ فَاهْدِنَا رَبَّنَا وَ لا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا إِلَى طَاعَتِکَ وَ اجْعَلْنَا مِنَ الشَّاکِرِینَ لِأَنْعُمِکَ وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ لَمْ تَزَلْ لِلْهَوَى مُخَالِفا وَ لِلتُّقَى مُحَالِفا وَ عَلَى کَظْمِ الْغَیْظِ قَادِرا وَ عَنِ النَّاسِ عَافِیا غَافِرا وَ إِذَا عُصِیَ اللَّهُ سَاخِطا وَ إِذَا أُطِیعَ اللَّهُ رَاضِیا وَ بِمَا عَهِدَ إِلَیْکَ عَامِلا رَاعِیا لِمَا اسْتُحْفِظْتَ حَافِظا لِمَا اسْتُودِعْتَ مُبَلِّغا مَا حُمِّلْتَ مُنْتَظِرا مَا وُعِدْتَ وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ مَا اتَّقَیْتَ ضَارِعا وَ لا أَمْسَکْتَ عَنْ حَقِّکَ جَازِعا وَ لا أَحْجَمْتَ عَنْ مُجَاهَدَهِ غَاصِبِیکَ [عَاصِیکَ‏] نَاکِلا وَ لا أَظْهَرْتَ الرِّضَى بِخِلافِ مَا یُرْضِی اللَّهَ مُدَاهِنا وَ لا وَهَنْتَ لِمَا أَصَابَکَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ خدایا امرت را شنیدیم.و اطاعت کردیم و راه راست تو را پیروى نمودیم‏ پروردگارا ما را هدایت کن،و بعد از اینکه ما را به طاعتت هدایت کردى دلهایمان را منحرف مساز،و ما را از سپاسگذاران نعمتهایت‏ قرار ده،و شهادت مى‏دهم که تو پیوسته با هواى نفس مخالف،و با پرهیزگارى هم‏پیمان،و به فرو خوردن خشم توانا و گذشت کننده از مردم و آمرزنده آنان بودى،و زمانى که خدا معصیت مى‏شود خشمناک،و هنگامى‏که اطاعت مى‏شود خشنودى‏ به آنچه خدا با تو پیمان بسته بود عامل بودى،و آنچه نگهدارى‏اش از تو خواسته شده بود رعایت نمودى،و آنچه به تو سپرده شده بود حفظ کردى،و آنچه از حق بر عهده‏ات نهاده شده بود رساندى،و آنچه را به آن وعده داده شدى به انتظار نشستى،و شهادت مى‏دهم که از روى زبونى محافظه‏کارى نکردى،و در اثر بى‏تابى و عجز از گرفتن حقت باز نایستادى،و به خاطر ترس و وحشت،از پیکار با غصبان ولایتت قدم به عقب نگذاشتى،و به علّت سستى بر خلاف آنچه خدا را خشنود مى‏کند اظهار خشنودى ننموده،و براى آنچه در راه خدا به تو دررسیده سست نشدى.
وَ لا ضَعُفْتَ وَ لا اسْتَکَنْتَ عَنْ طَلَبِ حَقِّکَ مُرَاقِبا مَعَاذَ اللَّهِ أَنْ تَکُونَ کَذَلِکَ بَلْ إِذْ ظُلِمْتَ احْتَسَبْتَ رَبَّکَ وَ فَوَّضْتَ إِلَیْهِ أَمْرَکَ وَ ذَکَّرْتَهُمْ فَمَا ادَّکَرُوا وَ وَعَظْتَهُمْ فَمَا اتَّعَظُوا وَ خَوَّفْتَهُمُ اللَّهَ فَمَا تَخَوَّفُوا وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ جَاهَدْتَ فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ حَتَّى دَعَاکَ اللَّهُ إِلَى جِوَارِهِ وَ قَبَضَکَ إِلَیْهِ بِاخْتِیَارِهِ وَ أَلْزَمَ أَعْدَاءَکَ الْحُجَّهَ بِقَتْلِهِمْ إِیَّاکَ لِتَکُونَ الْحُجَّهُ لَکَ عَلَیْهِمْ مَعَ مَا لَکَ مِنَ الْحُجَجِ الْبَالِغَهِ عَلَى جَمِیعِ خَلْقِهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ عَبَدْتَ اللَّهَ مُخْلِصا وَ جَاهَدْتَ فِی اللَّهِ صَابِرا وَ جُدْتَ بِنَفْسِکَ مُحْتَسِبا وَ عَمِلْتَ بِکِتَابِهِ وَ اتَّبَعْتَ سُنَّهَ نَبِیِّهِ وَ أَقَمْتَ الصَّلاهَ وَ آتَیْتَ الزَّکَاهَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ مَا اسْتَطَعْتَ مُبْتَغِیا مَا عِنْدَ اللَّهِ رَاغِبا فِیمَا وَعَدَ اللَّهُ لا تَحْفِلُ بِالنَّوَائِبِ وَ لا تَهِنُ عِنْدَ الشَّدَائِدِ،و به خاطر ترس و زبونى از خواستن حقّت ناتوان و درمانده نگشتى،پناه به خدا از اینکه چنین باشى،بلکه زمانى‏که مورد ستم واقع شدى.به حساب پروردگارت گذاشتى،و کارت را به او واگذار کردى،و ستمکاران را پند دادى ولى نپذیرفتند،و اندرز دادى ولى‏ قبول نکردند،و آنان را از خدا ترساندى،ولى نترسیدند،و شهادت مى‏دهم که تو اى امیر مؤمنان در راه خدا به حق‏ جهاد کردى،تا اینکه خدا تو را بجوارش فرا خواند،و به اختیارش تو را به جانب خود قبض روح کرد،و حجّتت را بر دشمنانت ختم کرد، با به قتل رساندن تو را،تا حجّت به سود تو و زیان باشد همراه با آنچه براى تو بود از حجّتهاى رسا بر همه‏ خلق.سلام بر تو اى امیر مؤمنان،خدا را خالصانه عبادت کردى،و صابرانه در راه‏ خدا جهاد نمودى،و به حساب خدا جانبازى کردى،و به کتابش عمل نمودى،و روش پیامبرش را پیروى کردى،و نماز را بپا داشتى،و زکات را پرداختى،و به معروف امر کردى،و تا توانستى از منکر نهى نمودى‏ طالب بودى آنچه را نزد خداست،راغب بودى در آنچه خدا وعده داد،کاسه صبرت از پیش آمدها لبریز نشد،و هنگام سختیها سست‏ نگشتى،
وَ لا تَحْجِمُ عَنْ مُحَارِبٍ أَفِکَ مَنْ نَسَبَ غَیْرَ ذَلِکَ إِلَیْکَ وَ افْتَرَى بَاطِلا عَلَیْکَ وَ أَوْلَى لِمَنْ عَنَدَ عَنْکَ لَقَدْ جَاهَدْتَ فِی اللَّهِ حَقَّ الْجِهَادِ وَ صَبَرْتَ عَلَى الْأَذَى صَبْرَ احْتِسَابٍ وَ أَنْتَ أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ صَلَّى لَهُ وَ جَاهَدَ وَ أَبْدَى صَفْحَتَهُ فِی دَارِ الشِّرْکِ وَ الْأَرْضُ مَشْحُونَهٌ ضَلالَهً وَ الشَّیْطَانُ یُعْبَدُ جَهْرَهً وَ أَنْتَ الْقَائِلُ لا تَزِیدُنِی کَثْرَهُ النَّاسِ حَوْلِی عِزَّهً وَ لا تَفَرُّقُهُمْ عَنِّی وَحْشَهً وَ لَوْ أَسْلَمَنِی النَّاسُ جَمِیعا لَمْ أَکُنْ مُتَضَرِّعا اعْتَصَمْتَ بِاللَّهِ فَعَزَزْتَ وَ آثَرْتَ الْآخِرَهَ عَلَى الْأُولَى فَزَهِدْتَ وَ أَیَّدَکَ اللَّهُ وَ هَدَاکَ وَ أَخْلَصَکَ وَ اجْتَبَاکَ فَمَا تَنَاقَضَتْ أَفْعَالُکَ وَ لا اخْتَلَفَتْ أَقْوَالُکَ وَ لا تَقَلَّبَتْ أَحْوَالُکَ وَ لا ادَّعَیْتَ وَ لا افْتَرَیْتَ عَلَى اللَّهِ کَذِبا وَ لا شَرِهْتَ إِلَى الْحُطَامِ وَ لا دَنَّسَکَ الْآثَامُ وَ لَمْ تَزَلْ عَلَى بَیِّنَهٍ مِنْ رَبِّکَ وَ یَقِینٍ مِنْ أَمْرِکَ تَهْدِی إِلَى الْحَقِّ وَ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ أَشْهَدُ شَهَادَهَ حَقٍّ،از مقابل هیچ جنگجویى بازنگشتى،آنکه غیر این امور را به تو نسبت داد تهمت زد،و به باطل دروغ‏ بر تو بست،و مرگ بر کسى‏که با اصرار بر مخالفت با تو از تو روى گرداند،به راستى در راه خدا به حق جهاد کردى،و بر آزار مردم به‏ نیکى صبر کردى صبرى به حساب خدا،تویى اوّل کسى‏که به خدا ایمان آوردى،و براى او نماز خواندى،و جهاد کردى،و خود را در خانه شرک براى حق آشکار نمودى،در حالى‏که زمین انباشته به گمراهى بود،و شیطان آشکارا عبادت مى‏شد،و تویى‏ گوینده این سخن:کثرت مردم در پیرامونم عزّتى به من نیفزاید و پراکنده‏شدنشان ترسى به من اضافه نکند،اگر همه مردم از من دست بردارند،نالان نشوم،پناهنده به خدا شدى و عزّت یافتى،آخرت را بر دنیا برگزیدى‏ و پارسا گشتى،خدا تأییدت نمود و راهنمایى فرمود،و در گردونه خلوص قرار داد،و تو را برگزید،کردارهایت ضد و نقیض‏ نشد،گفتارهایت اختلاف نیافت،حالاتت زیرورو نگشت،ادعاى بیهوده نکردى،و بر خدا دروغ نبستى،و به متاع اندک دنیا طمع نورزیدى،گناهان تو را آلوده نساخت،همواره امورت بر پایه برهانى‏ از سوى پروردگارت بود،در کارت بر یقین بودى،به سوى حق و راه مستقیم هدایت مى‏نمودى،شهادت مى‏دهم‏ شهادت حق،
وَ أُقْسِمُ بِاللَّهِ قَسَمَ صِدْقٍ أَنَّ مُحَمَّدا وَ آلَهُ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ سَادَاتُ الْخَلْقِ وَ أَنَّکَ مَوْلایَ وَ مَوْلَى الْمُؤْمِنِینَ وَ أَنَّکَ عَبْدُ اللَّهِ وَ وَلِیُّهُ وَ أَخُو الرَّسُولِ وَ وَصِیُّهُ وَ وَارِثُهُ وَ أَنَّهُ الْقَائِلُ لَکَ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ مَا آمَنَ بِی مَنْ کَفَرَ بِکَ وَ لا أَقَرَّ بِاللَّهِ مَنْ جَحَدَکَ وَ قَدْ ضَلَّ مَنْ صَدَّ عَنْکَ وَ لَمْ یَهْتَدِ إِلَى اللَّهِ وَ لا إِلَیَّ مَنْ لا یَهْتَدِی بِکَ وَ هُوَ قَوْلُ رَبِّی عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِنِّی لَغَفَّارٌ لِمَنْ تَابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صَالِحا ثُمَّ اهْتَدَى إِلَى وِلایَتِکَ مَوْلایَ فَضْلُکَ لا یَخْفَى وَ نُورُکَ لا یُطْفَأُ [لا یُطْفَى‏] وَ أَنَّ مَنْ جَحَدَکَ الظَّلُومُ الْأَشْقَى مَوْلایَ أَنْتَ الْحُجَّهُ عَلَى الْعِبَادِ وَ الْهَادِی إِلَى الرَّشَادِ وَ الْعُدَّهُ لِلْمَعَادِ مَوْلایَ لَقَدْ رَفَعَ اللَّهُ فِی الْأُولَى مَنْزِلَتَکَ وَ أَعْلَى فِی الْآخِرَهِ دَرَجَتَکَ وَ بَصَّرَکَ مَا عَمِیَ عَلَى مَنْ خَالَفَکَ وَ حَالَ بَیْنَکَ وَ بَیْنَ مَوَاهِبِ اللَّهِ لَکَ،و سوگند مى‏خورم سوگند صدق،که محمّد و خاندانش(درود خدا بر آنان باد) سروران خلقند،و اینکه تو مولاى من و مولاى همه مؤمنانى،تو بنده خدا و ولىّ او و برادر جانشین و وارث او هستى،و او گوینده این سخن به حضرت توست:سوگند به کسى‏که مرا به حق برانگیخت‏ به من ایمان نیاورد آن‏که به تو کافر شد،و به خدا اقرار ننمود آن‏که به انکار تو برخاست،گمراه شد کسى‏که مردم را از تو بازداشت،و به سوى خدا و به جانب من راه نیافت،و این گفتار پروردگار عزّ و جلّ من است:من آمرزنده‏ام آن کس را که توبه کرد،و ایمان آورد،و عمل شایسته انجام داد،سپس به سوى ولایت تو راه یابد.مولاى من فضل تو مخفى نمى‏ماند،و نورت خاموش نگردد،و آن‏که تو را انکار کند ستمکار و بدبخت است،مولاى من تو حجّت بر بندگانى‏ و راهنماى به سوى راه راستى،و ذخیره روز معادى،مولاى من خدا مقامت را در دنیا بلند کرد، و درجه‏ات را در آخرت والا گردانید،و بینایت نمود به آنچه بر کسى‏که با تو مخالفت کرد پوشیده ماند،و بین تو و موهبتهاى‏ خدا حجاب شد،
فَلَعَنَ اللَّهُ مُسْتَحِلِّی الْحُرْمَهِ مِنْکَ وَ ذَائِدِی الْحَقِّ عَنْکَ وَ أَشْهَدُ أَنَّهُمُ الْأَخْسَرُونَ الَّذِینَ تَلْفَحُ وُجُوهَهُمُ النَّارُ وَ هُمْ فِیهَا کَالِحُونَ وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ مَا أَقْدَمْتَ وَ لا أَحْجَمْتَ وَ لا نَطَقْتَ وَ لا أَمْسَکْتَ إِلا بِأَمْرٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ قُلْتَ وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَقَدْ نَظَرَ إِلَیَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ أَضْرِبُ بِالسَّیْفِ قُدْما فَقَالَ یَا عَلِیُّ أَنْتَ مِنِّی بِمَنْزِلَهِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلا أَنَّهُ لا نَبِیَّ بَعْدِی وَ أُعْلِمُکَ أَنَّ مَوْتَکَ وَ حَیَاتَکَ مَعِی وَ عَلَى سُنَّتِی فَوَ اللَّهِ مَا کَذِبْتُ وَ لا کُذِبْتُ وَ لا ضَلَلْتُ وَ لا ضُلَّ بِی وَ لا نَسِیتُ مَا عَهِدَ إِلَیَّ رَبِّی وَ إِنِّی لَعَلَى بَیِّنَهٍ مِنْ رَبِّی بَیَّنَهَا لِنَبِیِّهِ وَ بَیَّنَهَا النَّبِیُّ لِی وَ إِنِّی لَعَلَى الطَّرِیقِ الْوَاضِحِ أَلْفِظُهُ لَفْظا صَدَقْتَ وَ اللَّهِ وَ قُلْتَ الْحَقَّ فَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ سَاوَاکَ بِمَنْ نَاوَاکَ وَ اللَّهُ جَلَّ اسْمُهُ یَقُولُ :لعنت خدا بر حلال شمارندگان حرمتت،و دفع‏کنندگان حقّت، و شهادت مى‏دهم که آنان از زیانکارترین مردمى هستند که آتش چهره آنان را مى‏سوزاند،و در میان دوزخ زشت و عبوس هستند، و شهادت مى‏دهم که اقدام نکردى،و قدم به عقب نگذاشتى،و سخن نگفیتى و باز نایستادى مگر به فرمان خدا و رسولش. خود فرمودى:سوگند به آن‏که جانم در دست اوست،رسول خدا(درود خدا بر او و خاندانش باد)به من نظر کرد، درحالى‏که پیش‏قدمانه شمشیر مى‏زدم،ایشان به من فرمود:اى على تو نسبت به من به منزله هارونى نسبت به موسى،جز اینکه‏ بعد از من پیغمبرى نیست،و من تو را خبر مى‏دهم که مرگ و زندگى تو با من و براساس راه و رسم من است،به خدا سوگند دروغ‏ نگفتم،و به من دروغ گفته نشد،و گمراه نشدم و کسى به وسیله من گمراه نشده،و آنچه را پروردگارم با من عهد کرده فراموش نکردم،من‏ بر برهانى از سوى پروردگارم هستم که براى پیامبرش بیان نموده و پیامبر نیز براى من بیان داشته است و من به راستى بر راه روشن هستم که آن‏ را صریح مى‏گویم با صراحت تمام،اى امیر مؤمنان به خدا سوگند راست گفتى،و حق گفتى.پس خدا لعنت کند کسى را که تو را با آن‏که با تو دشمنى کرد برابر قرار داد،درحالى‏که خدا مى‏فرماید:
(هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَ الَّذِینَ لا یَعْلَمُونَ فَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ عَدَلَ بِکَ مَنْ فَرَضَ اللَّهُ عَلَیْهِ وِلایَتَکَ وَ أَنْتَ وَلِیُّ اللَّهِ وَ أَخُو رَسُولِهِ وَ الذَّابُّ عَنْ دِینِهِ وَ الَّذِی نَطَقَ الْقُرْآنُ بِتَفْضِیلِهِ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى وَ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ عَلَى الْقَاعِدِینَ أَجْرا عَظِیما دَرَجَاتٍ مِنْهُ وَ مَغْفِرَهً وَ رَحْمَهً وَ کَانَ اللَّهُ غَفُورا رَحِیما) وَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى :(أَجَعَلْتُمْ سِقَایَهَ الْحَاجِّ وَ عِمَارَهَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ کَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ جَاهَدَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ لا یَسْتَوُونَ عِنْدَ اللَّهِ وَ اللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ .آیا کسانى که مى‏دانند،با کسانى که نمى‏دانند برابرند؟پس خدا لعنت کند کسى را که مساوى تو قرار داد،آن کس را که خدا ولایتت را بر او واجب کرد،و حال اینکه تو ولىّ خدایى،و برادر رسول خدایى‏ و دفاع کننده از دین خدایى،و کسى هستى که قرآن به برترى‏اش گویاست،خداى تعالى فرمود:خدا جهادکنندگان را بر نشستگان برترى داد به اجرى بزرگ،درجات و مغفرت و رحمت از جانب او براى جهادگنندگان است،و خدا همواره آمرزنده و مهربان است و خداى تعالى فرمود:آیا آب‏دهى به حاجیان و آباد دادن در مسجد الحرام را قرار داده‏اید همانند آن کس که به خدا و روز جزا ایمان آورده،و در راه خدا جهاد کرده است؟هرگز پیش خدا برابر نیستند،خدا گروه ستمکاران را هدایت نمیکند.
الَّذِینَ آمَنُوا وَ هَاجَرُوا وَ جَاهَدُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَهً عِنْدَ اللَّهِ وَ أُولَئِکَ هُمُ الْفَائِزُونَ یُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَهٍ مِنْهُ وَ رِضْوَانٍ وَ جَنَّاتٍ لَهُمْ فِیهَا نَعِیمٌ مُقِیمٌ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدا إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِیمٌ )أَشْهَدُ أَنَّکَ الْمَخْصُوصُ بِمِدْحَهِ اللَّهِ الْمُخْلِصُ لِطَاعَهِ اللَّهِ لَمْ تَبْغِ بِالْهُدَى بَدَلا وَ لَمْ تُشْرِکْ بِعِبَادَهِ رَبِّکَ أَحَدا وَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى اسْتَجَابَ لِنَبِیِّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فِیکَ دَعْوَتَهُ ثُمَّ أَمَرَهُ بِإِظْهَارِ مَا أَوْلاکَ لِأُمَّتِهِ إِعْلاءً لِشَأْنِکَ وَ إِعْلانا لِبُرْهَانِکَ وَ دَحْضا لِلْأَبَاطِیلِ وَ قَطْعا لِلْمَعَاذِیرِ فَلَمَّا أَشْفَقَ مِنْ فِتْنَهِ الْفَاسِقِینَ وَ اتَّقَى فِیکَ الْمُنَافِقِینَ أَوْحَى إِلَیْهِ رَبُّ الْعَالَمِینَ :آنان‏که ایمان آورده‏اند و هجرت کردند،و در راه خدا با اموال و جانهایشان‏ جهاد کردند،از جهت مقام به نزد خدا برترند،و ایشان رستگارانند،نویدشان مى‏دهد پروردگارشان‏ به رحمتى از جانب خود و خشنودى،و بهشتهایى که در آنها نعمت پایدار براى آنان باشد.در آن بهشتها جاودانند،به راستى که‏ نزد خدا پاداشى بزرگ است.شهادت مى‏دهم که تو به ستایش خدا مخصوص گشته‏اى،و مخلص در طاعت خدایى،براى‏ هدایت جایگزینى نجستى،و در بندگى پروردگارت احدى را شریک نساختى،خداى تعالى دعاى پیامبرش(درود خدا بر او و خاندانش)را در حق تو اجابت کرد،سپس اظهار آنچه تو را سزاوار حکومت بر ملّتش کرده بود به او فرمان داد،براى بالا بردن شأنت،و علنى ساختن برهانت،و دفع باطلها،و بریدن بهانه‏ها،پس زمانى که از آشوب اهل فسق بیمانک شد، و درباره تو در برابر منافقان محافظکارى کرد،پروردگار جهانیان به او وحى کرد:
( یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ ) فَوَضَعَ عَلَى نَفْسِهِ أَوْزَارَ الْمَسِیرِ وَ نَهَضَ فِی رَمْضَاءِ الْهَجِیرِ فَخَطَبَ وَ أَسْمَعَ وَ نَادَى فَأَبْلَغَ ثُمَّ سَأَلَهُمْ أَجْمَعَ فَقَالَ هَلْ بَلَّغْتُ فَقَالُوا اللَّهُمَّ بَلَى فَقَالَ اللَّهُمَّ اشْهَدْ ثُمَّ قَالَ أَ لَسْتُ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ فَقَالُوا بَلَى فَأَخَذَ بِیَدِکَ وَ قَالَ :«مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهَذَا عَلِیٌّ مَوْلاهُ اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ». فَمَا آمَنَ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فِیکَ عَلَى نَبِیِّهِ إِلا قَلِیلٌ وَ لا زَادَ أَکْثَرَهُمْ غَیْرَ تَخْسِیرٍ وَ لَقَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى فِیکَ مِنْ قَبْلُ وَ هُمْ کَارِهُونَ:اى رسول!آنچه از پروردگارت به تو نازل شده به مردم برسان،اگر انجام ندهى پیام خدا را نرسانده‏اى،خدا تو را از مردم حفظ مى‏کند پس او بارهاى سنگین سفر را بر دوش جان نهاد،و در حرارت شدید نیمه روز برخاست،سخنرانى کرد و شنواند،و فریاد زد،پس پیام حق را رساند،سپس از همه آنها پرسید:آیا رساندم؟گفتند:به خدا قسم آرى.فرمود: خدایا شاهد باش.سپس به مردم خطاب کرد:آیا من آن نیستم که به مؤمنان از خود آنان سزاوارترم؟گفتند:آرى،پس دست‏ تو را گرفت،و فرمود:هرکه را که من مولاى اویم،پس این على مولاى اوست،خدایا دوست بدار هرکه او را دوست دارد،و دشمن بدار هرکه او را دشمن دارد،و یارى کن کسى را که یارى‏اش کند،و خوار کن هرکه خوارش سازد.پس به آنچه خدا درباره تو بر پیامبرش نازل کرد،ایمان نیاورد جز عده‏اى اندک،و اکثرشان را نیفزود جز زیانکارى،پیش از آن نیز خدا در حق تو این آیه را ناز کرد درحالى‏که آنان دوست‏ نداشتند:
( یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّهٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّهٍ عَلَى الْکَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ لا یَخَافُونَ لَوْمَهَ لائِمٍ ذَلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشَاءُ وَ اللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاهَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکَاهَ وَ هُمْ رَاکِعُونَ وَ مَنْ یَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ رَبَّنَا آمَنَّا بِمَا أَنْزَلْتَ وَ اتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاکْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِینَ رَبَّنَا لا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا وَ هَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَهً إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهَّابُ). اللَّهُمَّ إِنَّا نَعْلَمُ أَنَّ هَذَا هُوَ الْحَقُّ مِنْ عِنْدِکَ فَالْعَنْ مَنْ عَارَضَهُ وَ اسْتَکْبَرَ وَ کَذَّبَ بِهِ وَ کَفَرَ وَ سَیَعْلَمُ الَّذِینَ ظَلَمُوا أَیَّ مُنْقَلَبٍ یَنْقَلِبُونَ.اى کسانى که ایمان آورده‏اید،هرکه از شما از دینش برگردد،خدا به زودى قومى را بیاورد،که آنها را دوست دارد،و آنها هم خدا را دوست دارند،بر مؤمنان نرمند،و بر کافران سخت،در راه خدا جهاد کنند،از سرزنش سرزنش‏کنندگان نمى‏ترسند،این است فضل خدا،به هر که بخواهد عنایت مى‏کند،خدا گسترنده و دانا است.جز این نیست که شما ولىّ خدا و رسول او و همه آنانى هستند که ایمان آورند،و آنانى که نماز را بر پا مى‏دارند و زکات مى‏دهند،درحالى‏که رکوع کننده‏اند،و هرکه با خدا و رسولش و کسانى‏که ایمان آوردند دوستى کند،پس حزب خدا حزب‏ پیروز است.پروردگارا به آنچه نازل کردى ایمان آوردیم،و از پیامبر پیروى نمودیم،پس ما را با گواهان بنویس.پروردگارا دلهاى ما را پس از آنکه هدایتمان کردى منحرف مساز،و به ما از نزد خود رحمتى ببخش،که تو بسیار بخشنده‏اى‏ خدایا ما مى‏دانیم که این گفتار از نزد تو حق است،پس لعنت کن کسى را که با آن معارضه کرد،و به آن کبر ورزید،و آن را تکذیب کرد،و کافر شد،و زود است بدانند کسانى که ستم کردند،به چه بازگشتگاهى برگردند.
السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ وَ سَیِّدَ الْوَصِیِّینَ وَ أَوَّلَ الْعَابِدِینَ وَ أَزْهَدَ الزَّاهِدِینَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ وَ صَلَوَاتُهُ وَ تَحِیَّاتُهُ أَنْتَ مُطْعِمُ الطَّعَامِ عَلَى حُبِّهِ مِسْکِینا وَ یَتِیما وَ أَسِیرا لِوَجْهِ اللَّهِ لا تُرِیدُ مِنْهُمْ جَزَاءً وَ لا شُکُورا وَ فِیکَ أَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى:( وَ یُؤْثِرُونَ عَلَى أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کَانَ بِهِمْ خَصَاصَهٌ وَ مَنْ یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ) وَ أَنْتَ الْکَاظِمُ لِلْغَیْظِ وَ الْعَافِی عَنِ النَّاسِ وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ وَ أَنْتَ الصَّابِرُ فِی الْبَأْسَاءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حِینَ الْبَأْسِ وَ أَنْتَ الْقَاسِمُ بِالسَّوِیَّهِ وَ الْعَادِلُ فِی الرَّعِیَّهِ وَ الْعَالِمُ بِحُدُودِ اللَّهِ مِنْ جَمِیعِ الْبَرِیَّهِ وَ اللَّهُ تَعَالَى أَخْبَرَ عَمَّا أَوْلاکَ مِنْ فَضْلِهِ بِقَوْلِهِ:سلام بر تو اى امیر مؤمنان و سروز جانشینان،و رأس عبادت‏کنندگان،و پارساترین پارسایان،و رحمت خدا و برکات و درودها و تحیّاتش بر تو باد،تویى خوراننده طعام در حال دوست داشتن آن،به درمانده و یتیم و اسیر تنها به خاطر خشنودى خدا،که از آنها پاداش و سپاسى نمى‏خواستى،و خداى تعالى در حق تو چنین گفت:دیگران را بر خود ترجیح مى‏دهند،گرچه خود تهیدست باشند،هرکه از بخل وجودش محفوظ ماند پس آنانند از رستگاران، تویى فروبرنده خشم،و گذشت‏کننده از مردم،و خدا نیکوکاران را دوست دارد،تویى صبرکننده‏ در تنگدستى و پریشان‏حالى و به هنگام جنگ،تویى بخش کننده به برابرى،و دادگر در میان‏ ملّت،و آگاه به مقرّرات خدا،از میان همه انسانها،خداى تعالى خبر داد از آنچه سزاوار کرده تو را از فضلش به گفته‏اش:
( أَ فَمَنْ کَانَ مُؤْمِنا کَمَنْ کَانَ فَاسِقا لا یَسْتَوُونَ أَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَى نُزُلا بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ )وَ أَنْتَ الْمَخْصُوصُ بِعِلْمِ التَّنْزِیلِ وَ حُکْمِ التَّأْوِیلِ وَ نَصِّ الرَّسُولِ وَ لَکَ الْمَوَاقِفُ الْمَشْهُودَهُ وَ الْمَقَامَاتُ الْمَشْهُورَهُ وَ الْأَیَّامُ الْمَذْکُورَهُ یَوْمَ بَدْرٍ وَ یَوْمَ الْأَحْزَابِ إِذْ زَاغَتِ الْأَبْصَارُ وَ بَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَنَاجِرَ وَ تَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا هُنَالِکَ ابْتُلِیَ الْمُؤْمِنُونَ وَ زُلْزِلُوا زِلْزَالا شَدِیدا وَ إِذْ یَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَ الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ إِلا غُرُورا.آیا کسى‏که مؤمن است همانند کسى است که فاسق است؟هرگز برابر نیستند.امّا کسانى که‏ ایمان آورده‏اند،و کار شایسته کردند،براى آنها بهشتهاى خویش جایگاه جهت پذیرایى به پاداش آنچه انجام دادند،و تویى‏ اختصاص یافته به علم قرآن،و حکم تأویل،و صریح گفتار پیامبر،و توراست موقعیتهاى گواهى شده،و مقامات مشهور،و روزهاى یاد شده،روز بدر،و روز احزاب‏ آن زمان که چشمها منحرف،و جانها به گلوها رسید،و به خدا گمان مى‏بردید،گمانهاى گوناگجون،در آنجا اهل ایمان آزمایش شدند،و دچار تزلزل روحى گشتند تزلزل سخت.آن هنگام اهل نفاق و آنان‏که در دلهایشان بیمارى‏ بود گفتند:خدا و رسولش جز فریب به ما وعده ندادند.
وَ إِذْ قَالَتْ طَائِفَهٌ مِنْهُمْ یَا أَهْلَ یَثْرِبَ لا مُقَامَ لَکُمْ فَارْجِعُوا وَ یَسْتَأْذِنُ فَرِیقٌ مِنْهُمُ النَّبِیَّ یَقُولُونَ إِنَّ بُیُوتَنَا عَوْرَهٌ وَ مَا هِیَ بِعَوْرَهٍ إِنْ یُرِیدُونَ إِلا فِرَارا وَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى وَ لَمَّا رَأَى الْمُؤْمِنُونَ الْأَحْزَابَ قَالُوا هَذَا مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ صَدَقَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ مَا زَادَهُمْ إِلا إِیمَانا وَ تَسْلِیما فَقَتَلْتَ عَمْرَهُمْ وَ هَزَمْتَ جَمْعَهُمْ وَ رَدَّ اللَّهُ الَّذِینَ کَفَرُوا بِغَیْظِهِمْ لَمْ یَنَالُوا خَیْرا وَ کَفَى اللَّهُ الْمُؤْمِنِینَ الْقِتَالَ وَ کَانَ اللَّهُ قَوِیّا عَزِیزا وَ یَوْمَ أُحُدٍ إِذْ یُصْعِدُونَ وَ لا یَلْوُونَ عَلَى أَحَدٍ وَ الرَّسُولُ یَدْعُوهُمْ فِی أُخْرَاهُمْ وَ أَنْتَ تَذُودُ بُهَمَ الْمُشْرِکِینَ عَنِ النَّبِیِّ ذَاتَ الْیَمِینِ وَ ذَاتَ الشِّمَالِ حَتَّى رَدَّهُمُ اللَّهُ تَعَالَى عَنْکُمَا خَائِفِینَ وَ نَصَرَ بِکَ الْخَاذِلِینَ وَ یَوْمَ حُنَیْنٍ عَلَى مَا نَطَقَ بِهِ التَّنْزِیلُ:و در آن زمان گروهى از آنان گفتند:اى اهل مدینه‏ جایى براى شما نیست،بازگردید،و جمعى از آنان از پیامبر اجازه مى‏خواستند،مى‏گفتند:خانه‏هاى ما باز و بى‏حفاظ است‏ و حال آنکه بى‏حفاظ نبود،آنان جز فرار از جنگ قصدى نداشتند،و خداى تعالى فرمود:همینکه اهل ایمان دسته‏هاى کفر و شرک را دیدند گفتند:این همان است که خدا و رسولش به ما وعده داد،خدا و رسولش راست گفتند،و آنان را نیفزود مگر ایمان و تسلیم،پس عمرو قهرمان آنها را کشتى،و جمع آنان را فرارى دادى،و خدا آنان را که کافر بودد با خشمشان‏ بازگرداند،درحالى‏که به غنیمتى دست نیافتند،و خدا جنگ را از اهل ایمان کفایت کرد،و خدا نیرومند و عزیز است،و روز احد هنگامى‏که از اطراف پیامبر فرار مى‏کردند،و به احدى اعتنا نمى‏نمودند،و پیامبر آنان را از پشت سرشان به کارزار دعوت مى‏کرد، تو بودى که مشرکان را براى حفظ پیامبر به راست و چپ دفع مى‏کردى،تا خدا گزند آنان را در حالى‏ که ترسان بودند از شما دو بزرگوار برگرداند،و شکست‏خوردگان را به وسیله تو یارى کرد.و روز حنین،بنابر آنچه قرآن در این آیه به آن گویا شد:
« إِذْ أَعْجَبَتْکُمْ کَثْرَتُکُمْ فَلَمْ تُغْنِ عَنْکُمْ شَیْئا وَ ضَاقَتْ عَلَیْکُمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّیْتُمْ مُدْبِرِینَ ثُمَّ أَنْزَلَ اللَّهُ سَکِینَتَهُ عَلَى رَسُولِهِ وَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ » وَ الْمُؤْمِنُونَ أَنْتَ وَ مَنْ یَلِیکَ وَ عَمُّکَ الْعَبَّاسُ یُنَادِی الْمُنْهَزِمِینَ: یَا أَصْحَابَ سُورَهِ الْبَقَرَهِ یَا أَهْلَ بَیْعَهِ الشَّجَرَهِ حَتَّى اسْتَجَابَ لَهُ قَوْمٌ قَدْ کَفَیْتَهُمُ الْمَئُونَهَ وَ تَکَفَّلْتَ دُونَهُمُ الْمَعُونَهَ فَعَادُوا آیِسِینَ مِنَ الْمَثُوبَهِ رَاجِینَ وَعْدَ اللَّهِ تَعَالَى بِالتَّوْبَهِ وَ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ جَلَّ ذِکْرُهُ : «ثُمَّ یَتُوبُ اللَّهُ مِنْ بَعْدِ ذَلِکَ عَلَى مَنْ یَشَاءُ » وَ أَنْتَ حَائِزٌ دَرَجَهَ الصَّبْرِ فَائِزٌ بِعَظِیمِ الْأَجْرِ وَ یَوْمَ خَیْبَرَ إِذْ أَظْهَرَ اللَّهُ خَوَرَ الْمُنَافِقِینَ وَ قَطَعَ دَابِرَ الْکَافِرِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ« وَ لَقَدْ کَانُوا عَاهَدُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ لا یُوَلُّونَ الْأَدْبَارَ وَ کَانَ عَهْدُ اللَّهِ مَسْئُولا »«زمانى که نفرات زیاد شما باعث شگفتى شما شد،ولى شما را به هیچ وجه بى‏نیاز نکرد،و زمین با آن فراخى‏اش بر شما تنگ شد،سپس روى گردانده فرار کردید.آنگاه خدا آرامش خود را بر رسولش و بر مؤمنان نازل فرمود».«مؤمنان» تو بودى و همراهانت،و عمویت عباس شکست‏خودرگان را صدا مى‏زد:اى اصحاب سوره بقره،اى‏ اهل بیت شجره،تا جماعتى به او پاسخ دادند،که تو رنج آنها را کفایت کردى،و به جاى آنها کمک را عهده‏دار شدى،پس نومید از پاداش برگشتند،و امیدوار به وعده خداى تعالى به توبه،و این است سخن‏ خدا که عظیم باد یادش:«آنگاه خدا توبه مى‏پذیرد پس از آن،توبه کسى را که بخواهد،درحالى‏که تو درجه صبر را به دست آوردى،و به مزد بزرگ پیروز شدى،و روز خیبر که خدا شکست منافقان را آشکار کرد،و دنباله کافران‏ را برید،و سپاس خداى را پروردگار جهانیان،درحالى‏که آنها از پیش با خدا پیمان بسته بودند که فرار نکنند،و به یقین پیمان خدا مورد بازخواست است.
مَوْلایَ أَنْتَ الْحُجَّهُ الْبَالِغَهُ وَ الْمَحَجَّهُ الْوَاضِحَهُ وَ النِّعْمَهُ السَّابِغَهُ وَ الْبُرْهَانُ الْمُنِیرُ فَهَنِیئا لَکَ بِمَا آتَاکَ اللَّهُ مِنْ فَضْلٍ وَ تَبّا لِشَانِئِکَ ذِی الْجَهْلِ شَهِدْتَ مَعَ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ جَمِیعَ حُرُوبِهِ وَ مَغَازِیهِ تَحْمِلُ الرَّایَهَ أَمَامَهُ وَ تَضْرِبُ بِالسَّیْفِ قُدَّامَهُ ثُمَّ لِحَزْمِکَ الْمَشْهُورِ وَ بَصِیرَتِکَ فِی الْأُمُورِ أَمَّرَکَ فِی الْمَوَاطِنِ وَ لَمْ یَکُنْ عَلَیْکَ أَمِیرٌ وَ کَمْ مِنْ أَمْرٍ صَدَّکَ عَنْ إِمْضَاءِ عَزْمِکَ فِیهِ التُّقَى وَ اتَّبَعَ غَیْرُکَ فِی مِثْلِهِ الْهَوَى فَظَنَّ الْجَاهِلُونَ أَنَّکَ عَجَزْتَ عَمَّا إِلَیْهِ انْتَهَى ضَلَّ وَ اللَّهِ الظَّانُّ لِذَلِکَ وَ مَا اهْتَدَى وَ لَقَدْ أَوْضَحْتَ مَا أَشْکَلَ مِنْ ذَلِکَ لِمَنْ تَوَهَّمَ وَ امْتَرَى بِقَوْلِکَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْکَ :مولاى من تویى حجّت رسا،و راه‏ روشن،و نعمت کامل،و برهان تابناک،پس گوارا باد تو را،آنچه خدا از برترى به تو داد، و نابود باد دشمن نادانت،با پیامبر(درود خدا بر او و خاندانش)در تمام جنگها و لشگرکشیهایش حاضر بودى، پیشاپیش پرچم اسلام را به دوش مى‏کشیدى،و در برابرش شمشیر مى‏زدى،سپس تنها براى تدبیر و کاردانى مشهودت‏ و بینایى‏ات در امور،در تمام میدانها تو را به فرماندهى مى‏گماشت،و امیرى بر تو نبود،چه بسیار کارهایى که تقوا مانع‏ اجراى تصمیت در آنها شد،اما جز تو در مثل آن از هواى نفس پیروى کرد،پس نادانان گمان کردند،که تو از آنچه او به آن رسید عاجز شدى،به خدا قسم گمان‏کننده اینچنین گمراه شد و را نیافت،و تو واضح ساختى آنچه مشکل‏ شده بود از این امور،براى آن‏که توهّم و تردید کرد به گفتارت،درود خدا بر تو که فرمودى:
«قَدْ یَرَى الْحُوَّلُ الْقُلَّبُ وَجْهَ الْحِیلَهِ وَ دُونَهَا حَاجِزٌ مِنْ تَقْوَى اللَّهِ فَیَدَعُهَا رَأْیَ الْعَیْنِ وَ یَنْتَهِزُ فُرْصَتَهَا مَنْ لا حَرِیجَهَ [جَرِیحَهَ] لَهُ فِی الدِّینِ»، صَدَقْتَ وَ اللَّهِ‏ وَ خَسِرَ الْمُبْطِلُونَ وَ إِذْ مَاکَرَکَ النَّاکِثَانِ فَقَالا نُرِیدُ الْعُمْرَهَ فَقُلْتَ لَهُمَا:«لَعَمْرُکُمَا مَا تُرِیدَانِ الْعُمْرَهَ لَکِنْ تُرِیدَانِ الْغَدْرَهَ» فَأَخَذْتَ الْبَیْعَهَ عَلَیْهِمَا وَ جَدَّدْتَ الْمِیثَاقَ فَجَدَّا فِی النِّفَاقِ فَلَمَّا نَبَّهْتَهُمَا عَلَى فِعْلِهِمَا أَغْفَلا وَ عَادَا وَ مَا انْتَفَعَا وَ کَانَ عَاقِبَهُ أَمْرِهِمَا خُسْرا ثُمَّ تَلاهُمَا أَهْلُ الشَّامِ فَسِرْتَ إِلَیْهِمْ بَعْدَ الْإِعْذَارِ وَ هُمْ لا یَدِینُونَ دِینَ الْحَقِّ وَ لا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ هَمَجٌ رَعَاعٌ ضَالُّونَ وَ بِالَّذِی أُنْزِلَ عَلَى مُحَمَّدٍ فِیک