شب یلدا در سخن شاعران
شب یلدا در سخن شاعران
مجموعه: شعر و ترانه
در فرهنگ عامیانه‌ی مردم، شب یلدا و شب چله، شب دوستی است. شب بار عام و کارهای خیریه است. مردم ایران که اکثراً کشاورز یا دام‌دار بوده‌اند، آموخته‌اند تا سرمای زمستان را بهانه‌ای برای دورهم جمع‌شدن و جشن به پایان رساندن یک سال زراعی بدانند. لیکن در فرهنگ ادبی و رسمی کشورمان، یلدا اغلب چهره‌ی تاریک و خشن شبی طولانی است. شبی که عشاق به انتظار به سرآمدن آن هستند. طولانی و تاریک بودن یلدا استعاره‌ایست برای فراق جان‌کاه معشوق، تنهایی و انتظار وصال و گاه گیسوی سیاه و بلند یار.و حال چندبیتی در این مضمون می‌خوانیم:
حافظ:صحبت حکام، ظلمت شب یلدا استنور ز خورشید خواه بو که برآیدسعدی:هنوز با همه دردم امید درمان استکه آخری بود آخر شبان یلدا رااوحدی:شب هجرانت ای دلبر، شب یلدا است پنداریرخت نوروز و دیدار تو عید ماست پنداریخاقانی:تو جان لطیفی و جهان جسم کثیفتو شمع فروزنده و گیتی شب یلداعنصری:چون حلقه ربایند به نیزه، تو به نیزهخال از رخ زنگی بربایی شب یلدامنوچهری:نور رایش تیره‌شب را روز نورانی کنددود چشمش روز روشن را شب یلدا کندمسعود سعد:کرده خورشید صبح ملک توروز همه دشمنان شب یلداناصرخسرو:او بر دوشنبه و تو بر آدینهتو لیل قدر داری و او یلدا
هم‌چنین ارتباط عیسی مسیح با این شب در اشعار امیر معزی و سنائی غزنوی مشهود است.
امیر معزی:ایزد دادار، مهر و کین تو گوییاز شب قدر آفرید و از شب یلدازان‌که به مهرت بود تقرب مومنزان‌که به کینت بود تفاخر ترساسنائی غزنوی:به صاحب‌دولتی پیوند اگر نامی همی جوییکه از یک چاکری عیسی چنان معروف شد یلداسیف افرنگی:سخنم بلندنام از سخن تو گشت و شایدکه درازنامی از نام مسیح یافت یلدا
منبع:cs.uwaterloo.ca
گلچینی از شعر و ترانه هااشعار زیبای شب یلدا (۲)اشعار زیبای شب یلدا (۴) شب یلدا همیشه جاودانی است (علی واشقانی)شعر شب یلدا (منصور مقدم )عاشق رنگ سیاهِ شب یلـدام (مریم اسدی)اشعار زیبا به مناسبت شب یلدا (۴)
