طرح جنجالی «ازدواج اجباری»
مجموعه: اخبار اجتماعی
تاریخ انتشار : دوشنبه, ۱۹ خرداد ۱۳۹۹ ۰۸:۲۱
چگونه طرحی بدون حساب و کتاب شبکههای اجتماعی را تحت تاثیر قرار داد
چند روز پیش طرح «جامع جمعیت و تعالی خانواده» پس از هفت سال خاک خوردن در کمیسیونهای مجلس همزمان با شروع به کار مجلس یازدهم مورد توجه نمایندگان قرار گرفت و اعلام وصول شد. در مرداد سال ۹۲ این طرح در مجلس نهم پس از افزایش نگرانیها نسبت به حرکت جمعیت کشور به سمت سالمندی با هدف تشویق جوانان به ازدواج، فرزندآوری و در نهایت افزایش نرخ رشد جمعیت تهیه و تنظیم شد، اما به دلیل داشتن بار مالی برای دولت، به مرحله اجرا نرسید.
در این طرح به منظور تشویق زوجین و جوانان به فرزندآوری و ازدواج، مشوقهای متعددی در نظر گرفته شده بود تا با ایجاد شرایطی ویژه زوجین ترغیب به تولد فرزندان بیشتر شوند. آنچه که مسلم است، قانون تسهیل ازدواج برای دولت بار مالی دارد. بهطور مثال در بخشی از این طرح، مشوقهایی برای ازدواج و فرزندآوری لحاظ شده بود تا پس از فرزنددارشدن زوجهای جوان، دولت موظف به پرداخت مشوقهایی برای آنها شود؛ مشوقهایی همچون قرارگیری در اولویتهای استخدامی و پرداخت وام مسکن که به دلیل عدم تصویب نهایی، اجرایی نشد و بار دیگر پس از بررسی و انجام کارهای کارشناسی و چکش کاریهای دیگر در کمیسیون فرهنگی مجلس دهم، تصویب و در دستور کار و رسیدگی مجدد قرار گرفت. این طرح برای افزایش جمعیت و ارتقای کیفیت زندگی مشترک دارای محاسن و در عین حال نقاط ضعف است.
مسائل مهمی ازجمله کاهش سن ازدواج، کاهش میزان طلاق، فرزندآوری و سلامت باروری و در این راستا سیاستهایی مانند تهیه مسکن برای دانشجویان متاهل، آموزش سبک زندگی مناسب و تامین بخشی از وسایل ضروری زندگی در این طرح در نظر گرفته شده است و البته شامل خصایصی دیگر چون اولویت استخدام برای مردان متاهل و زنان دارای فرزند و ارائه مشوقهای شغلی برای زنان به منظور افزایش فرزندآوری نیز هست که البته این اولویت در اجرا لازم است با لحاظ شایسته سالاری انجام شود تا از شائبه هرگونه تبعیض دور بماند. اما یکی از اقدامات مجلس دهم درباره این طرح افزایش تسهیلات ازدواج به ۵۰ میلیون تومانی بود. با این حال سوال اصلی زمانی مطرح میشود که آیا مجلس یازدهم میتواند طرحهای موثرتری را تصویب کند؟ در حالیکه اغلب نمایندگان این مجلس شعارهای زیادی در این رابطه میدهند. به عنوان مثال فاطمه محمدبیگی، نماینده قزوین در این باره گفته است: «ارتقا، رشد و پویایی و بالندگی جمعیت ایران و همچنین پاسخگویی به دغدغههای مقام معظم رهبری در حوزه سیاستهای جمعیتی و همینطور پیشروی به سمت سبک زندگی سالم ایرانی اسلامی از مهمترین اهداف تشکیل فراکسیون جمعیت و خانواده سالم است».
طرح عجیب و غریب
در حالی این صحبتها مطرح میشود که بسیاری از کارشناسان کاهش نرخ ازدواج و رشد جمعیت را ناشی از وضعیت عمومی و کاهش قدرت مالی جوانان ارزیابی میکنند و در کنار مسائل اقتصادی عوامل سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را در حرکت جمعیت کشور به سمت سالمندی میدانند. همچنین برخی فعالان اجتماعی و فرهنگی نگران بحران سالمندی در سالهای آینده در ایران هستند و میخواهند جوانان را به ازدواج و فرزندآوری ترغیب کنند.
درهمین حال در روزهای اخیر پیشنهادهایی درباره ازدواج از سوی یک فعال اجتماعی و کارشناس مذهبی مطرح شده که جنجال بر پا کرده است. براساس گزارشها این پیشنهادات در بین نمایندگان مجلس نیز تکثیر شده است. حجتالاسلام محمد ادریسی سردبیر نشریه سراج، یادداشتی با عنوان «پیشنهاد قوانین جدید برای تسریع ازدواج به مجلس و دولت» منتشر کرده است که در این یادداشت برای تسهیل ازدواج موارد عجیب و غریبی مطرح شده است، جالب اینجاست که این یادداشت در قالب یک طرح در اختیار قرار گرفته است! در متن این یادداشت و قوانین آن آمده است: «ازدواج اجباری و قوانینی هم برای آن» در این یادداشت آمده است «قانون اول: ابتدای دوره ازدواج اختیاری ۱۷ سال و انتهای آن ۲۸ است و اگر کسی ازدواج نکرد باید ازدواج اجباری داشته باشد. قانون دوم: اگر کسی بعد از سن ۲۸ سالگی از ازدواج امتناع کرد از او ربع درآمد کسب و کار و صنعت یا مالیات از تجارت او گرفته میشود و به آنها که میخواهند ازدواج کنند و گرفتار فقر هستند داده میشود.
قانون سوم: اگر فرد در این دوره سنی ازدواج نکرد، اگر بیمار بود، معالجه او مجانی است و اگر بیماری بدون علاج داشت از ازدواج او امتناع شود و اگر بیماری او معالجه شد و ازدواج نکرد باید تمام هزینههای ازدواج یک زوج را پرداخت کند.»این قوانین تا دوازده مورد ادامه دارد و برای کسی که از ازدواج امتناع میکند تنبیههای سختی از جمله پرداخت جریمه و ممنوعیت استخدام در مشاغل خاص همچون پستهای مدیریتی و تدریس و عضویت هیات علمی در نظر گرفته شده است. حال این نگرانی وجود دارد که نمایندگان از این طرح و یا طرحهای مشابه برای تصمیمگیریهای کلان و مهم استفاده کنند.
واکنش کاربران شبکههای اجتماعی
با این حال این یادداشت باعث واکنش طنز کاربران شبکههای اجتماعی با هشتگ «ازدواج اجباری» شده است. یک کاربر در این رابطه نوشته است: «از زمان اجرای قانون ازدواج اجباری فردی که سنش از ۲۸ گذشته باشه تکلیفش چیست؟ عطف به ماسبق میشود یا نه؟ آنوقت مطلقهها چطوری تعریف شدن در این طرح؟» کاربر دیگری گفته است: «اگر ازدواج را مثل خرید خودرو قرعهکشی کنند چی؟» فردی دیگری هم گفته کسی که این طرح و داده قطعا با مجردها دشمنی داشته است.سرمایه گذاری درترکیه/وکلای رایگانگیفت کارت ارزان/تحویل آنی وپشتیبانی
یا نوشتهاند «۴۰ روز مانده تا اینکه تصمیم بگیرم یک مجرم باشم یا نه؛ زیبا نیست؟» اما عدهای هم این طرح را جدی گرفتهاند و آن را نشانهای از پسرفت میدانند. وحید هِروآبادی، روحانی و از فعالان فضای مجازی در این باره در توئیتی نوشت: «حجت الاسلام محمد ادریسی در یادداشتی که در سایت شفقنا منتشر شده، به دولت و مجلس انقلابی پیشنهاد کرده قانونی در ۱۲ بند برای ازدواج اجباری تصویب شود؛ و حقیقتا چرا نشود؟ وقتی حجاب اجبارى وجود دارد، این یکی هم اصلا بعید نیست». برخی از شهروندان هم تصور کردهاند که این طرح از سوی نمایندگان مجلس مطرح شده است که اینگونه نیست و فقط پیشنهادی از سوی یک فعال فرهنگی و اجتماعی است.
آرمان ملی/ رها معیری