نحوه کاشت و نگهداری گل نرگس
مجموعه: گیاهان،حیوانات و آکواریوم
در زمان مناسبی در فصل پاییز پیاز نرگس را بخرید
گل نرگس از آن گل‌هاست که بویش از فاصله‌ها، سرمست می کند. این گل زیبا که عطر و بوی فریبنده‌ای دارد، گل خاطره‌ها و یادهاست و با لطافت و بخشندگی خاص خود از گذشته های دور، سرمای زمستان را قابل تحمل تر می کند.
نه تنها شکل خاص و منحصر به فرد این گل چشم را می نوازد بلکه گفته می شود نرگس زارهای شهر بهبهان در استان خوزستان آنچنان پربار بوده‌اند که در فصل گلدهی رنگ یکدست سفید و زرد، موجی از لطافت را درکوی و برزن می‌پراکنده و از فاصله‌های دور عطر این نرگس‌زارها استشمام می‌شده است. همین طور حوالی شهر کازرون در استان فارس و حاشیه‌های دریاچه پریشان، میزبان این گل بوده و هستند. شاید یکی از دلایلی که این گل جایگاه ویژه‌ای در ادبیات، افسانه‌ها و قصه‌های ایران‌زمین دارد همین پهنه گسترده رشد آن در این سرزمین باشد.
باغچه را هیجان انگیز کنید
نرگس شیراز و نرگس شهلا دو نوع عمده نرگس‌های ایران هستند. باقی نرگس‌ها هم در طیفی از رنگ‌های سفید تا نارنجی دیده می‌شوند. جالب است بدانید شیپور وسط این گل که معمولا از گلبرگ‌ها چند درجه پررنگ‌تر است در واقع بخشی از پرچم تغییرشکل داده آن است. نرگس حتی نسبت به زنبق هم به سرما مقاوم‌تر است.
گلی به قدمت اساطیر کهن
اگر بخواهید با گل‌های پیازی به استقبال بهار بروید، می‌توانید باغچه‌تان را قسمت‌بندی کنید. گل‌های پیازی در زمان‌های مختلفی گل می‌دهند. نرگس خودش به تنهایی چند گونه دارد که می‌تواند در زمان‌های مختلف گل دهد اما دو گونه آن کاملا در دسترس هستند. نرگس شیراز که عطر و بوی منحصر به فردی دارد، معمولا اواخر پاییز تا اواسط بهار گل می‌دهد و نرگس شهلا که شیپور بزرگی در وسط دارد و گلبرگ‌هایش طیفی از رنگ زرد است از اواخر زمستان تا اوایل بهار مهمان باغچه‌ها ست.
گل نرگس در پاییز شکوفا می شود که بهترین روش کاشت آن در گلدان می باشد در این مقاله ما شما را به روش کاشت این گل دعوت می کنیم.
بهترین راه کاشت گل نرگس در یک گلدان است که در فضای آزاد نگه داشته شود تا گل به صورت طبیعی در پاییز شکوفه بدهد، زیرا گیاه نرگس می‌تواند تا دمای ۱۲- درجه‌ی سانتیگراد را تحمل کند. در مقاله‌ی زیر راه‌هایی برای کاشت گل نرگس در محیط داخل و خارج را می توانید یاد بگیرید.
نرگس یکی از آسان‌ترین گیاهانی است که می توان آن را به شکوفه واداشت. این گل‌های زنبق مانند، بسیار رنگارنگ و پرجلوه هستند. شما می توانید پیاز این گیاه را به قیمتی ارزان تهیه کرده و آنها را در هر زمانی از سال، به گل دادن مجبور کنید.
دستورالعمل‌های خرید پیاز و کاشت گل نرگس :
پیاز را چطوری انتخاب کنیم؟
اگر در کار کاشت گیاهان پیازی مبتدی هستید، نرگس برای شروع بهترین گزینه است چراکه کاشتن پیاز آن تا زمان گل دادنش مراحل قابل انجامی دارد و اگر در انتخاب پیاز دقت کافی داشته باشید، خیلی هم باصرفه است. در زمان مناسبی در فصل پاییز پیاز نرگس را بخرید. هرچه پیاز آن بزرگ‌تر باشد گل شما بزرگ‌تر خواهد شد. دقت کنید پیازی که انتخاب می‌کنید، هیچ‌گونه بریدگی، خراش یا دندانه نداشته باشد. پیازهای نرگس دو جور هستند یک مدل طوری است که فقط یک نوک دارد که حرفه‌ای‌ها به آن دماغه هم می‌گویند و مدل دیگر دو دماغه دارد. هر دماغه، یک ساقه و گل می‌دهد و متخصصان امر معتقدند پیازهای دو دماغه‌ای گل‌های درشت‌تری هم می‌دهد. پس اگر این پیازها گیرتان آمد، انتخاب بهتری است.
پیاز باید ریشه داشته باشد اما نباید از بالای آن ساقه‌ای سبز شده باشد. اگر نمی‌خواهید پیاز را فورا بکارید، یخچال محل خوبی برای نگهداری آن است اما یادتان باشد که اگر در محلی که پیازها را نگه می‌دارید گاز اتیلن به هر نحو ممکن وجود داشته باشد، پیاز نرگس بی‌بار شده و گلدهی هم در آینده دچار مشکل می‌شود.
یک گلدان سفالی بهترین گزینه برای کاشت پیاز نرگس است
چه نوع خاکی می خواهد؟
نرگس از جمله گل‌های پیازی است، گل‌ها و گیاهان پیازی خاک‌های سنگین و رسی را دوست ندارند و بیشتر خاک سبک را می‌پسندند. اگر خاک باغچه یا گلدان‌تان رسی است، کمی شن با آن مخلوط کنید تا زهکشی خوبی پیدا کند. البته کودهای حیوانی هم برای باغچه مناسب است. ورمی کمپوست برای گلدان‌هایی که داخل آپارتمان قرار می‌گیرند، کود مناسبی است.
نرگس، آبیاری زیاد را دوست ندارد اگر در این کار افراط کنید، برگ‌هایش بیش از حد بزرگ شده و گل نمی‌دهد. متخصصان معتقدند این گیاه برای گل دادن بهتر است کمی خشکی ببیند. یادتان باشد در هوای سرد ماندگاری این گل بیشتر است و دمای بالاتر سبب می‌شود که گل‌ها زودتر پژمرده شوند. درست است که نرگس به هوای سرد احتیاج دارد اما برای گلدهی به نور خورشید در بعضی از ساعات روز نیاز دارد. تولیدکنندگان عمده نرگس، گل‌ها را به‌طور معمول در مرحله گردن غازی، از انتهای ساقه می‌برند و برای فروش به بازار می‌فرستند.
در زمان مناسبی در فصل پاییز پیاز نرگس را بخرید. هرچه پیاز آن بزرگ‌تر باشد گل شما بزرگ‌تر خواهد شد. پیازهایی که هیچ‌گونه بریدگی، خراش یا دندانه ندارند را انتخاب کنید. پیاز باید ریشه داشته باشد، اما نباید از بالای آن ساقه سبز شده باشد. اگر پیاز فوراً کاشته نشود می‌تواند در یخچال نگهداری شود.
یک گلدان انتخاب کنید. کسانی که پیاز را جداگانه خریداری می‌کنند باید گلدان مناسبی را برگزینند. گلدان باید سنگین باشد زیرا زمانی که گیاه شکوفه بدهد، بالای آن سنگین شده و می‌تواند یک گلدان سبک را واژگون کند. پیاز نرگس باید به خوبی بتواند خشک شود، بنابراین نیاز به حداقل یک سوراخ در کف گلدان برای تخلیه‌ی آب هست. سایز گلدان مهم است. برای کاشت یک پیاز، گلدان باید حداقل ۱۸ سانتیمتر عمق داشته و عرض آن حداقل ۵ سانتی متر از پهن‌ترین قسمت پیاز بزرگ تر باشد.
مقداری آب ولرم در یک کاسه ریخته و ریشه‌ی پیاز را به مدت ۲ ساعت در آن غوطه‌ور کنید. همه‌ی پیاز را داخل آب قرار ندهید، تنها قسمت انتهایی آن کافی است. این کار پیامی را به پیاز می‌رساند که وقت رشد کردن است. این کار را قبل از کاشت در گلدان انجام دهید.
گلدان را تا نیمه با خاک گلدان پر کنید. پیاز را با ریشه در زیر خاک قرار دهید. اطراف پیاز را با خاک پر کرده و خاک را دور آن محکم کنید. یک سوم از قسمت بالای پیاز را بیرون از خاک بگذارید. پیاز را به خوبی آب بدهید. گلدان را در جایی گرم در زیر نور مستقیم خورشید قرار دهید. نور خورشید باعث فعال شدن پیاز می شود. تا زمانی که ساقه شروع به رشد کند به آن آب ندهید. این ممکن است ۲ یا ۳ هفته و یا بیشتر طول بکشد.
بعد از شروع رشد ساقه، هر زمان که حس کردید خاک خشک است به آن آب بدهید. هر دو هفته با دادن محلول آب و کود گیاهان خانگی به گیاه آن را تقویت کنید. گیاه را بچرخانید تا ساقه‌ی آن صاف قرارگرفته و اگر گیاه در حال خم شدن بود یک چوب بامبو در کنار آن قرار دهید.
گلی به قدمت اساطیر کهن
گلدان را تا نیمه از خاک پر کنید طوری که دوسوم پیاز زیر خاک قرار بگیرد. خاک را دور پیازها محکم کنید. حالا می‌توانید آن را آبیاری کنید و در جایی گرم در زیر نور مستقیم خورشید قرار دهید. در طول دو تا سه هفته آینده، پیاز شروع به رشد می‌کند. تا زمانی که ساقه‌ها از خاک سر نزده‌اند دیگر به آن آب ندهید. پس از شروع رشد ساقه باید تا حدی به آن آب دهید که گلدان هرگز کاملا خشک نماند. در این مدت می‌توانید تا باز شدن گل‌ها هر دو هفته یک‌بار به گلدان کود تقویتی همراه آب بدهید. اجازه ندهید ساقه‌ها کج رشد کنند از یک قیم استفاده کنید. زمانی که گیاه گل داد، گلدان را از زیر آفتاب مستقیم بردارید.
خاصیت شفابخشی دارد؟
در مورد عطر گل نرگس گفته شده که خاصیت شفابخشی دارد البته این مسئله از نظر علمی ثابت نشده و حتی ممکن است تلقینی باشد اما در اینکه عطر نرگس شاداب‌کننده است شکی نیست. این روزها خیلی می‌شنویم که عطر نرگس برای مخاط و سینوس‌ها مفید است یا از سرماخوردگی جلو‌گیری می‌کند. حتی ذکر شده که این عطر می‌تواند همراه خون وارد سلول‌های مغزی شود.
اینکه رایحه‌های خوش می‌تواند روی کارکرد مغز اثر مثبت بگذارد از نظر روانی کاملا تایید شده است اما چند و چون آن هنوز از نظر علمی مشخص نیست. در کشورهای غرب اروپا، از شرق اسپانیا و پرتغال گرفته‌تا به آلمان و انگلستان و نرگس به صورت خودرو می‌روید. این گل در کشور ولز به عنوان گل ملی شناخته شده است.
نرگس شیراز و نرگس شهلا دو نوع عمده نرگس‌های ایران هستند
نرگس در یونان باستان
نرگس در ادبیات یونان باستان، علاوه بر زیبایی خودشیفتگی را هم به یاد می‌آورد. در اساطیر یونان، نارسیس که در واقع همان نرگس خودمان است، نام پسری خودشیفته بود که از عشق چیزی نمی‌فهمید. خدایان برای تنبیه او چاره‌ای اندیشیدند به این ترتیب که به‌طور اتفاقی باعث شدند او خود را در آب چشمه‌ای ببیند و یک دل نه صد دل عاشق تصویر خود شود. از آنجایی که امکان وصال نداشت، روز به روز ضعیف‌تر و نحیف‌تر شد تا سرانجام جان سپرد. گفته می‌شود که در حوالی همان چشمه اولین گل‌های نرگس سر برآورده‌اند.
آیا گل نرگس سمی است؟
این گل زیبای زرد و سفیدرنگ که در وصف زیبایی‌اش هرچه بگوییم کم گفته‌ایم، اگر به مقدار زیاد خورده شود، جزء سمی ترین گیاهان جهان است.
پیاز و برگ‌ها، آلکالوئید‌های سمی دارند، پس مراقب باشید که پیاز آن توسط بچه‌ها خورده نشود. تهوع، دل پیچه و اسهال از عوارض خوردن این پیازهاست. موادی که از ساقه‌های نرگس ترشح می‌شود برای دیگر گل‌های شاخه بریده هم مثل رزها، میخک، فریزیا و لاله مضر است. به طور معمول بسیاری از گل‌ها ممکن است با هم نسازند، نرگس هم از آن جور گل هاست که در یک گلدان نمی تواند با هر گل پیازی دیگری سازگار باشد.
نکات و هشدارها
یک گلدان سفالی بهترین گزینه برای کاشت پیاز نرگس است. این گلدان را می‌توانید با پیچیدن فویل‌های گل یا پارچه در اطرافش تزیین کنید. زمانی که گیاه شکوفه زد آن را از زیر نور مستقیم بردارید. این کار زمان شکوفه دادن را طولانی تر می‌کند.
پیاز نرگس را در یخچالی که در آن سیب دارید قرار ندهید. اگر این دو در مجاورت هم قرار داده شوند، سبب می‌شود پیار بی‌بار شده و شکوفه ندهد. در حین کاشت، همه‌ی پیاز را با خاک نپوشانید. بالای آن اگر پوشانده شود فاسد خواهد شد. پیازهای کاشته شده را در محل سرد قرار ندهید. این کار رشد را کم کرده یا کاملاً مانع رشد می‌شود. این گیاه برای رشد به دمای ۲۱ درجه‌ی سانتیگراد یا بیشتر نیاز دارد.
برای کاشتن پیاز نرگس یک گلدان سنگی یا سفالی انتخاب کنید. آینده نگر باشید چون نرگس‌ها در مرحله به اصطلاح گردن‌غازی، ممکن است یک‌طرفه شوند و همین شکل باعث می‌شود گل‌ها به یک سمت باز شوند و اگر گلدان سبک باشد آن را واژگون می کنند. مثل همه گل‌های دیگر باید کف گلدان سوراخ یا سوراخ‌هایی برای عبور آب اضافی و زهکش داشته باشد. گلدانی با عمق ۱۸ سانتیمتر مناسب است و باید عرض گلدان طوری باشد که وقتی پیازها کاشته می شوند از هر طرف پنج سانتیمتری از دیواره گلدان فاصله داشته باشند. قبل از هر کاری بهتر است پیازها در آب ولرم حدود دو ساعتی غوطه ور باشند. البته باید دقت کنید فقط انتهای پیاز در آب قرار بگیرد. قرار دادن کل پیاز در آب، سبب پوسیدن پیاز می شود. این کار به پیازها پیام می دهد که وقت رشد کردن است.
منابع : مجله سیب سبز – wiki.5040.ir
گردآوری : بخش علمی بیتوته
