- مجموعه: درمان با ورزش
در این مقاله می خوانید :اطلاعات عمومی در مورد سرطان,تأثیر ورزش در پیشگیری از سرطان,چگونه ورزش کنیم تا برای پیشگیری از بیماریها و سرطان مؤثر باشد,جایگاه ورزش در درمان بیماران سرطانی و چگونگی انجام ورزش توسط این بیماران,سرطان‌هایی که نقش ورزش در آنها به اثبات رسیده,آیا ورزش می‌تواند عاملی برای بیماری سرطان باشد؟
امروزه ورزش جایگاه ویژه ای در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماریها دارد،سرطان هم جزو بیماریهایی است که ارتباط نسبتاً زیادی با شیوه زندگی افراد دارد. صنعتی شدن جوامع باعث افزایش بروز این بیماری شده است، در این مقاله ابتدا مطالب مهمی در مورد سرطان گفته می شود و سپس نقش تحرک و ورزش در کاهش بروز سرطان بررسی شده و سپس طریقه ورزش کردن مؤثر آموزش داده می شود . ورزش در بیماران مبتلا به سرطان و جایگاه آن در درمان این بیماران هم جزو دیگری از این مقاله است.
اطلاعات عمومی و مهم در مورد سرطان :
۱٫ کاربرد روشهای رایج (جراحی، پرتو درمانی، شیمی درمانی و درمانهای بیولوژیک) موجب علاج قطعی بیش از ۵۰ درصد بیماران مبتلا به سرطان می‌شود با این وجود بیماران تشخیص سرطان را از دردناکترین و منقلب کننده ترین رخدادهای زندگی خود می‌دانند.
۲٫ سن مهمترین عامل خطرساز در ابتلا به سرطان است .
۳٫ گروه درمانی سرطان شامل : پزشک مراقبت های اولیه – متخصص انکولوژی – جراح انکولوژی – متخصص پرتوتابی – پرستار انکولوژی – داروساز- مددکار اجتماعی – متخصص بازتوانی و مشاوران آنها هستند.
۴٫ اگر سرطان در غربالگری تشخیص داده شود(این کار در مراکز بهداشتی درمانی سراسر کشور برای بعضی از سرطانها انجام می‌شود) هر چه تشخیص در مراحل اولیه و زودرس باشد نتیجه درمان بهتر است، ولی اکثر سرطانها بعد از ظهور علائم تشخیص داده می‌شوند(این علائم به خاطر اثر توده‌ای یا فشاری تومور و یا تغییرات ناشی از تولید سایتوکین‌ها و هورمون‌های تولیدی تومور است).
۵٫ در مردان سرطان پروستات و در زنان سرطان سینه شایعترین سرطان می‌باشد.
۶٫ سرطان دومین عامل مرگ و میر در کشورهای توسعه یافته و سومین در کشورهای در حال توسعه و ایران و البته در کشور ایران اولین عامل مرگ و میر بیماری‌های قلبی،عروقی و در مقام دوم تصادفات قرار دارد.
۷٫ سرطان سومین عامل مرگ و میر در ایران است سالانه ۳۰ هزار نفر می‌میرند و ۷۰ هزار مورد جدید اضافه می‌شوند پیش بینی می‌شود عدد درست سرطان در ایران ۱۰۰ هزار نفر در سال باشد.
۸٫ اجتناب از نور خورشید: استفاده از کرم‌های ضد آفتاب خطر سرطان سلول سنگفرشی را کم می‌کند ولی خط ملانوم را ممکن است افزایش دهد البته باید توجه کرد کسانی که از کرم‌های ضد آفتاب استفاده می‌کنند معمولاً مدت بیشتری در معرض نور آفتاب قرار می‌گیرند که این می‌تواند خطرناک باشد.
مردی که روزی ۲ بسته سیگار به مدت بیست سال می‌کشد نسبت به یک غیر سیگاری ۶۰ تا ۷۰ بار بیشتر مبتلا به سرطان می‌شود.
۹٫ سه تاریخ مهم زندگی هر زن که اثر عمده ای بر میزان بروز سرطان پستان دارد:
۱٫ اولین قاعدگی : خطر در زنانیکه اولین بار در سن ۱۶ سالگی قاعده شوند فقط ۵۰ تا ۶۰ درصد زنانی است که در سن ۱۲ سالگی قاعده شده‌اند (قاعدگی زودرس خطر سرطان را افزایش می‌دهد)
۲٫ اولین حاملگی فول ترم : زنانی که اولین حاملگی فول ترم را تا سن ۱۸ سالگی تجربه کنند ۳۰ تا ۴۰درصد کمتر از زنانی که اولین حاملگی خود را در سنین بالاتر تجربه می‌کنند به سرطان مبتلا می‌شوند.
۳٫ سن یائسگی : یائسگی زود هنگام خطر سرطان را ۳۵ درصد کمتر می‌کند.
۴٫ مدت زمان شیردهی : ریسک سرطان سینه را به مقدار زیادی کاهش می‌دهد در مطالعات ثابت شده زنانی که مجموعاً به مدت ۴۰ ماه به فرزندان خود شیر داده‌اند، ریسک سرطان را در خودشان بسیار کاهش داده‌اند.
۱۰٫ سه شعار مهم آموزشی در مورد سرطان :
آموزش و شناخت عوامل خطرساز سرطان ، راهی برای تندرستی است.
اکثر سرطانها قابل درمان هستند.
در اثر آموزش و بالا بردن سطح اطلاعات مردم زمان و سیکل درمان هم کوتاهتر می‌شود
تأثیر ورزش در پیشگیری از سرطان
نگاهی به وضعیت جوامع انسانی در کل جهان نشان می‌دهد که زندگی بشری نسبت به سالهای گذشته پیشرفت چشمگیری داشته و در مقابل این پیشرفتها یک تغییر مهم در زندگی ایجاد شده که عبارت است از کاهش بکارگیری بدن به دلیل افزایش امکانات و تسهیلات زندگی می‌باشد. کم تحرکی و بی‌تحرکی امروزه یکی از مشکلات اساسی بشر می‌باشد
در پیشگیری و کنترل سرطان باید به یک نکته اساسی توجه کرد و آن این که سرطان تنها یک اتفاق لحضه‌ای نیست بلکه فرایندی از انواع تغییرات سلولی است که باعث می‌شود سلول بیشتر و بیشتر خود مختار شود.
راههایی که ورزش از طرق آن سبب کاهش بیماری ها و سرطان در انسان می‌شوند را به ۱۰ گروه تقسبم می‌کنیم:
۱ : بهبود وضعیت سیستم ایمنی :
در سالخوردگی سیستم ایمنی بدن به طور چشم گیری کاهش می‌یابد(بخصوص ایمنی سلولی)، به نظر می‌رسد که این تغییر سیستم ایمنی سبب شیوع بیشتر سرطان باشد ورزش با بهبود وضعیت سیستم ایمنی خصوصاً در افراد سالمند می‌تواند در پیشگیری از سرطان مؤثر باشد.
۲ : نقش ورزش در کاهش استرس :
تمرینات بدنی موجب کاهش استرس می‌شوند زیرا از یک طرف سبب تخلیه انرژی شده و اجازه می‌دهند که بدن از انجام آنها به ثبات برسد و از طرف دیگر امکان تمرکز را به فرد می‌بخشد و به او آرامش می‌دهند و به هر حال باعث کاهش فشارهای روانی می‌شوند.
تغییرات هورمونی در طی فعالیت فیزیکی باعث بهبود خلق می‌شود و استرس را کاهش می‌دهد.
ورزش باعث افزایش آمادگی جسمانی و احساس مثبت نسبت به شرایط جسمانی در خود فرد می‌شود.
مطالعات نشان داده نگرش فرد به خود و زندگی خود موجب کند شدن و یا سرعت بخشیدن به تکثیر سلولهای خطرناک و ظهور سرطان می‌گردد.
فواید روانی شیوه زندگی فعال در مطالعات زیادی تأیید شده است.فشار روانی در افراد ورزشکار به طور معنی داری کمتر از افراد غیر ورزشکار است.ورزش افراد را در یک وضعیت ایده‌ال شخصیتی و روانی قرار می‌دهد.
استرس سطح ایمنی بدن ( سلولهای مسئول ایمنی) را کاهش می‌دهد.
تجارب فشارآور روانی، حالات عمیق تنشی و اضطرابی، ناکامیهای شدید، افسردگی طولانی، محرومیت از خواب به طور مکرر، داغدیدگی، سوگواری و سایر حالات هیجانی منفی می‌تواند موجب کاهش مؤقت یا طولانی مدت حساسیت دستگاه ایمن سازی بدن شده و شخص را در معرض انواع بیماریها و سرطان قرار دهد ورزش با افزایش ذخایر فیزیولوژیک بدن انسان را در برابر این فشارها مقاوم می‌سازد.
۳ : نقش ورزش در کاهش افسردگی :
o امروزه افسردگی به عنوان یکی از دلایل مهم ابتلا به سرطان اعلام شده و در طی درمان هم وضعیت روحی و روانی فرد درمان گیرنده و طول عمر آنرا مشخص می‌کند.
o سرطان مخصوصاً با دو ویژگی عمده شخصیت همراه است که یکی عبارت است عدم ظهور هیجان و یا سرکوبی هیجان ، دیگری تمایل به ظهور احساسات بی پناهی و ناامیدی در مواجهه با استرس به عنوان مثال افراد پرخاشگر مستعد ابتلا به بیماری عروق کرونری قلب و در حالی که در افراد مستعد ابتلا به سرطان این موضوع برعکس است.
o افسردگی به میزان فراوانی توسط ورزش رفع می‌شود.
o ورزش بیشتر انواع افسردگی را با اثراتی مشابه داروهای درمانی می‌تواند از بین ببرد.
o مطالعه ۱۹۹۹ Blumenthal و همکاران ۳ گروه مبتلا به افسردگی را بررسی کردند:
گروه ۱ : درمان ۴ ماه فقط با فعالیت ورزشی هوازی
گروه ۲ : درمان فقط استفاده از داروهای ضد افسردگی
گروه ۳ : درمان ترکیبی دارو و ورزش هوازی
نتیجه : شروع اثر درمان با دارو(گروه اول) سریعتر بوده اما بعد از ۴ ماه تفاوتی بین ۳ گروه از نظر علائم افسردگی وجود نداشته ولی بعد از ۶ ماه : عود بیماری در کسانی که فقط از ورزش استفاده کرده بودن خیلی کمتر از دو گروه دیگر بوده است.
۴ :نقش ورزش در تصحیح شیوه زندگی :
o افرادی که ورزش می‌کنند معمولاً کمتر سیگار می‌کشند اعتیاد به مواد مخدر و الکل در ورزشکاران بسیار کمتر از دیگر افراد می‌باشد و امروزه ثابت شده که سیگار، مواد مخدر و الکل از عوامل مهم ابتلا به سرطان می‌باشند.
o تغییرات کوچک در شیوه زندگی روزمره به ما کمک می‌کند که شانس ابتلا به سرطان را کاهش دهیم.
۵ : نقش ورزش در بازسازی و توانمندسازی منابع بدن :
نقش ورزش در بازسازی منابع بدن بقدری مؤثر و مفید است که در بیماران مبتلا به سرطان دومین عامل مهم بعد از درجه سرطان در نتیجه درمان بیماران، ذخیره فیزیولوژیک آنها است.
۶ : نقش ورزش در تغذیه صحیح و تناسب بدنی:
o معمولاً کسانی که ورزش می‌کنند دنبال تناسب بدنی هم هستند و پر واضح است که تناسب بدنی در سایه تغذیه صحیح مقدور می‌باشد ، این سه مثل حلقه‌های زنجیر به هم پیوسته هستند. امروزه ثابت شده که سرطان با تناسب بدنی و چربی غذا و خون ارتباط زیادی دارد.
o نقش رژیم غذایی پرچرب خطر ابتلاء به سرطان های سینه ، کولون، پروستات و آندومتر را افزایش می‌دهد.
o فیبر موجود در رژیم غذایی در مقابل ابتلا به پولیپ‌های کولون و سرطان مهاجم کولون اثر محافظتی دارند.
o عدم تحرک همراه با چاقی می‌باشد، افرادی که وزن‌شان زیاد است مقاومت به انسولین پیدا می‌کنند و سطح انسولین در گردش آنها بالا می‌رود که منتهی به افزایش غلظت فاکتور رشد شبه انسولین می‌شود و به نظر می‌رسد این فاکتور محرک تکثیر مخاط روده‌ای باشد و ورزش مدت زمان حضور این ماده در بدن و تماس آن با روده را کاهش می‌دهد.
o سرطان کولون و رکتوم با افزایش غلظت کلسترول سرم و مرگ و میر ناشی از بیماریهاس عروق کرونر ارتباط دارد بالا بودن کلسترول سرم خطر ایجاد آدنوم و کارسینوم کولون و رکتوم را می‌افزاید.
o چاقی ارتباط نسبتاً زیادی با سرطان رحم دارد.
۷ :نقش ورزش در افزایش تحرک روده و کولون
o فعالیت فیزیکی بخصوص از نوع تفریحی با احتمال ابتلا به سرطان کولون و رکتوم ارتباط معکوس دارد.
o فعالیت فیزیکی در سرطان کولون بسیار مؤثر شناخته شده است.
o در یک مطالعه از مبتلایان به سرطانهای روده‌ای ۷۱% شان برنامه ورزشی و پیاده روی نداشته‌اند.
o پژوهش یکی از دانشمندان ( Jedrychowski ) نشان داد فعالیتهای فیزیکی لذت بخش احتمال ابتلا به سرطان کولون را تا ۵۰% کاهش می‌دهد.
o افرادی که دارای مشاغل کم تحرک مانند قالی بافی و افراد دارای فعالیت سنگین بدون تفریح ریسک بالایی برای ابتلا به سرطانهای کولورکتال را دارند.
۸ : نقش ورزش در کاهش عوارض داروها
۹ : نقش ورزش در بازسازی بافتهای فرسوده و آسیب دیده بدن
۱۰: نقش ورزش در کاهش ابتلا به سرطان پروستات:
یک پژوهش ۱۴ ساله بر روی ۴۸ هزار مرد نشان داد که ۷۰% از از آقایانى که سنین بین ۶۵سال و بیشتر دارند و حداقل هفته اى سه ساعت ورزش سنگین انجام مى دهند کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات قرار دارند و آن عده کمى هم که به این بیمارى مبتلا شده اند، بیماریشان از وخامت زیادى برخوردار نیست و ورزش باعث شده تا روند سرطان پروستات کاهش داشته باشد و حتى میزان مرگ و میر حاصل از این بیمارى نیز کاهش یافته است، بنابراین یک پیوند و رابطه دقیقى بین ورزش و خطر ابتلا به سرطان پروستات وجود دارد.
چگونه ورزش کنیم تا در پیشگیری از بیماریها و سرطان مؤثر باشد.
چند تعریف در ورزش و فعالیت :
فعالیت جسمانی: هر حرکت بدنی که در نتیجه انقباض عضلات اسکلتی باشد و مصرف انرژی بیشتری را بطلبد: مثل باغبانی- شستشوی اتومبیل یا نظافت خانه
تمرین ورزشی: نوعی فعالیت جسمانی به صورت حرکات بدنی برنامه ریزی شده ، با برنامه ریزی و تکرار منظم که در جهت بهبود یا حفظ آمادگی جسمانی انجام می‌شود.
آمادگی جسمانی: یک مفهوم چند بعدی است و در واقع مجموعه‌ای از خصوصیات ذاتی یا اکتسابی افراد در ارتباط با توانایی انجام فعالیت جسمانی را در بر می‌گیرد و متشکل از سه جزء است:
۱٫ اجزاء وابسته به مهارت : چابکی – تعادل – هماهنگی – سرعت – توان و زمان
۲٫ اجزاء وابسته به سلامت: توانایی انجام شدید فعالیت های روزمره که حاصل استقامت قلبی عروقی، قدرت و استقامت عضلانی، انعطاف پذیری و ….
۳٫ اجزاء وابسته به فیزیولوژیک : وضعیت سیستم‌های متابولیک، محیط بدن، محتوای چربی و توزیع آن در بدن ، سلامت استخوان
در انجام ورزش باید به نکات زیر توجه کرد:
فراوانی – شدت – زمان – نوع – کیفیت (گرم کردن و سرد کردن) – اصول پایه تمرین
فراوانی ورزش :
ورزش به دفعات ۳ تا ۵ بار در هفته ( ۳ تا ۵ روز در هفته) مناسب می‌باشد کمتر از ۳ بار اثر بخشی ورزش را کاهش می‌دهد و بیش از ۵ بار هم فواید بیشتری را برای فرد به ارمغان نمی‌آورد و در بعضی مواقع شاید آسیب رسان هم باشد.
شدت انجام ورزش :
برای اینکه افراد از نظر آمادگی جسمانی و شرایط بدنی متفاوت هستند بنابراین ورزش مناسب در هر شخص بستگی به شرایط جسمی و وجود یا عدم وجود بیماری در شخص دارد.
مدت زمان انجام ورزش :
بر اساس شدت و با توجه به فرمول های آن تنظیم می‌شود .
نوع ورزش :
فعالیتهای هوازی یا استقامتی ( شدت کم و مدت زیاد) بیشترین بهبود را در سطح آمادگی قلبی ریوی حاصل می‌کنند ( عضلات بزرگ + مدت طولانی )مثل : پیاده روی،کوه پیمایی، دویدن، دوچرخه سواری، قایقرانی، شنا، اسکیت، اسکی، صحرانوردی، طناب زدن ، بازی‌های استقامتی و …
اجزای یک جلسه برنامه ورزشی :
۱٫ گرم کردن ( حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه) مثل پیاده روی آرام ، به هیچ عنوان نباید از این مرحله صرف نظر کرد خصوصاً آنهایی که سابقه ورزشی ندارند یا بیمارترند و یا سن بالای ۵۵ سال دارند .
۲٫ فاز محرک یا استقامتی(حدود ۲۰ تا ۶۰ دقیقه)
۳٫ فعالیت های تفریحی( دلخواه)
۴٫ سرد کردن ( حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه
اصول پایه تمرینی:
برای به حداکثر رساندن فواید سلامتی و آمادگی و در عین حال تقلیل مشکلات احتمالی و آسیب‌ها باید از اصول پایه در تمرین پیروی شود:
۱٫ اصل اضافه بار ( Overload) : بدن باید از لحاظ فیزیکی در سطحی بالاتر از آنچه به آن عادت دارد فعالیت کند.(فراوانی، شدت و زمان یا مدت)
۲٫ اصل پیشرفت تدریجی ( Progression) : همیشه ابتدا زمان را افزایش دهیم و بعد شدت را
۳٫ اصل ویژگی ( Specificity ) : نوع ورزش ، عضلات درگیر در ورزش ، هوازی و غیر هوازی بودن
۴٫ اصل برگشت پذیری ( Reversibility ) : در صورت توقف طولانی مدت ورزش متأسفانه بهبود آمادگی جسمانی حاصله بسرعت از دست خواهد رفت.
فواید گرم کردن در ورزش:
۱٫ گذر از حالت استراحت به ورزش را تسهیل می‌کند
۲٫ عضلات قامتی را تحت کشش قرار می‌دهد
۳٫ جریان خون را افزایش می‌دهد
۴٫ میزان متابولیسم را زیاد می‌کند
۵٫ استعداد به آسیب را کاهش می‌دهد( افزایش قابلیت اتساع نسج همبند، افزایش دامنه حرکتی و عملکرد مفصلی و افزایش کارایی عضلانی
۶٫ دارای ارزش برای پیشگیری است.
۷٫ گرم کردن بهتر است به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه باشد
فواید سرد کردن در ورزش:
۱٫ ایجاد تغییرات مطلوب در گردش خون و نیز بازگشت ضربان قلب و فشار خون به مقادیر نزدیک زمان استراحت را مقدور می‌سازد
۲٫ بازگشت وریدی را بهبود می‌بخشد و باعث کاهش هیپوتانسیون و سرگیجه پس از ورزش می‌شود
۳٫ دفع حرارت بدن را تسهیل می‌نماید
۴٫ موجب برداشت سریعتر اسید لاکتیک نسبت به بازیابی در وضعیت ساکن می‌شود
۵٫ با اثرات احتمالی و مضر افزایش کاته کولامین‌های پلاسما پس از ورزش مقابله می‌کند( این امر در بیماران قلبی حائز اهمیت است)
جایگاه ورزش در درمان بیماران سرطانی و چگونگی انجام ورزش توسط این بیماران
۱٫ نحوه و میزان ورزش در بیماران سرطانی به چند عامل بستگی دارد:
نوع سرطان
نوع درمان(رادیوتراپی – شیمی درمانی و یا درمانهای هورمونی)
مرحله درمان ( فعال یا نگه دارنده)
اطلاعات و وضعیت پزشکی بیمار
توانایی فیزیکی بیمار
و کلاً‌پیشنهاد می‌شود که ورزش از حالت سبک شروع شود و حتماً با پزشک خود مشورت کننند و در موارد زیر هم ضمن احتیاط سریعتر با پزشک خود ارتباط برقرار کنند: ایجاد مشکل تنفسی – سرگیجه – عدم تعادل – درد – درد سینه – درد عضلانی طول کشیده
۲٫ برنامه ورزشی پیاده روی با سهولت کاربرد، نداشتن عارضه جانبی، پایین بودن هزینه و ایجاد شادی و نشاط و مزایای فراوان دیگری که دارد می‌تواند به عنوان یکی از راههای پیشگیری و کنترل خستگی بیماران تحت اشعه درمانی بکار رود.
۳٫ مشکلاتی که بیماران سرطانی در حین درمان با آن مواجه می‌شوند عبارتند از : خستگی(۷۰%)، ضعف، مشکل خواب، تمرکز کمتر، کاهش حوصله، خشکی و سفتی عضلانی، کاهش اشتها
۴٫ خستگی شایعترین عوارض سرطان است( ۷۰% بیماران تحت اشعه درمانی و شیمی درمانی)
۵٫ این خستگی در بسیاری از بیماران آنقدر شدید است که فعالیتهای روزانه آنها را مختل می‌کند.
۶٫ بیماران بیان می‌کنند که خستگی مربوط به سرطان با خستگی تجربه شده قبل از سرطان فرق دارد آنها این خستگی را بسیار شدید، مزمن و نا امید کننده توصیف می‌کنند که با استراحت هم برطرف نمی‌شود.
۷٫ خستگی ناشی از اشعه درمانی چندین علت دارد: محصولات ناشی از تخریب تومور و یا ناشی از تغذیه رقابتی تومور و همینطور خستگی با دفعات اشعه درمانی افزایش می‌یابد.
۸٫ مطالعات جدید نشان داده‌اند که فعالیت جسمی می‌تواند کیفیت زندگی، خلق و انجام فعالیت جسمی بیماران را در طی و بعد از درمان بهبود بخشد.
۹٫ در یک بررسی افرادی که تحت درمان اشعه درمانی بودند به دو گروه شاهد و آزمون تقسیم شدند و گروه شاهد به طور معمولی و بدون هیچ ورزش و لی گروه آزمون روزانه با نظارت کارشناس ۲۰ دقیقه پیاده روی منظم داشتند :
a. در هفته اول درمان در هر دو گروه خستگی خیلی قابل ملاحظه نبود.
b. بعد از چهار هفته بیشتر افراد گروه آزمون(۲۰ دقیقه پیاده روی) خستگی‌اشان به صورت خفیف بود ولی در گروه شاهد خستگی به صورت شدید و خیلی شدید بود.
c. در هفته پنجم این اختلاف خستگی به اوج خودش رسید.
۱۰٫ مطالعاتی هم که روی اثر ورزش در توانبخشی بیماران سرطانی بعد از درمان با دوز بالاب شیمی درمانی و پیوند مغز استخوان کار کرده بودند نشان داد که ورزش هوازی آمادگی بیماران سرطانی را افزایش و به همراه آن خستگی در این گروه بیماران هم کم می‌شود.
در مطالعاتی که خانم شوارتز بر روی الگوهای روزانه خستگی و اثر ورزش بر خستگی بیماران سرطانی انجام داده بود همین نتیجه را گرفت که ورزش سطح متوسط و شدید خستگی را کاهش می‌دهد
۱۱٫ باز هم تکرار می‌کنیم که ورزش در درمان و بازتوانی بیماران سرطانی نقش بسیار ویژه ای دارد، کاهش خستگی، کاهش ضعف، بهبود خواب، تمرکز بهتر، افزایش حوصله، پیشگیری از خشکی و سفتی عضلانی، بهبود اشتهای بیماران و …
سرطان هایی که نقش ورزش در آنها به اثبات رسیده است.
امروزه نقش ورزش در سرطان های کولورکتال ، سینه ، رحم ، تخمدان و پروستات کاملاً شناخته شده است
آیا ورزش می‌تواند عاملی برای بیماری سرطان باشد؟
متأسفانه در بعضی از مواقع ممکن است ورزش عامل سرطان باشد:
۱٫ دوپینگ و استفاده از مواد نیروزا مثل مصرف استروئیدهای آنابولیک در ورزشکاران باعث افزایش تومورهای کبدی می‌شود.
۲٫ ورزشکارانی که تمرینات خود را در زیر نور آفتاب انجام می‌دهند به علت قرار گرفتن زیاد زیر نور آفتاب مستعد به سرطانهای پوستی هستند استفاده از پمادهای ضد آفتاب و تمرین در مواقع که آفتاب نیست بهتر است.
۳٫ ورزش در هوای آلوده به دود سیگار سبب می‌شود که کارسینوژنهای بیشتری در تماس با سلولهای ریوی قرار گیرند.
۴٫ استفاده از مکمل های غیر استاندارد هم می‌تواند تحدیدی برای ورزشکاران باشد.
منبع:sportsmedicine