پرش سه گام چیست و قوانین مربوط به آن کدامند؟
پرش سه گام چیست و قوانین مربوط به آن کدامند؟
مجموعه: تاریخچه رشته های ورزشی
پرش سه گام
دو و میدانی رشته ای شامل پرش ها پرتاب ها ودو های سرعت، استقامت، نیمه استقامت و پیاده روی می باشد.سه گام یکی از رشته های پرشی به حساب می آید در بیرون سالن و داخل سالن انجام می شود.
سه گام مشابه پرش طول است ولی به جای یک گام در سه مرحله به صورت لی، گام و پرش و قبل از این سه مرحله نیز دورخیز صورت می گیرد که اگر غیر از این صورت بگیرد خطا محسوب می شود.
محل فرود
ناحیهٔ فرود باید دارای حداقل ۹ متر طول و ۲٫۷۵ متر عرض باشد که به آن چالهٔ پرش سه‌گام و پرش طول می‌گویند. در داخل چاله باید ماسهٔ نرم مخلوط‌شده با خاک‌اره وجود داشته باشد و در هنگام پرش، مرطوب گردد تا هم به سلامت پرش‌کنندگان و هم به اندازه‌گیریِ دقیق کمک کند. سطح ماسه باید هم‌سطح تخته پرش باشد.
مسیر دورخیز
حداقل طول دالان یا مسیر دورخیز ۴۰ متر و حداکثر آن ۴۵ متر است. عرض مسیر دورخیز در واقع به‌اندازهٔ عرض خطوط مسیر مسابقه، یعنی ۱/۲۲ متر است که به‌وسیلهٔ خطوطی به‌عرض ۵ سانتی‌متر به رنگ سفید مشخص شده‌اند. هر پرش‌کننده می‌تواند از یک یا دو علامت موردتأیید کمیتهٔ برگزارکننده برای تعیین جاپا استفاده کند. اگر ورزشکار فاقد این علامت‌هاست می‌تواند از نوارچسب استفاده کند، ولی اجازهٔ استفاده از گچ برای علامت‌گذاری را ندارد.
تخته‌پرش
تخته‌پرش دارای ۱/۲۲ متر طول و ۲۰ سانتی‌متر عرض و ۱۰ سانتی‌متر ضخامت است. این تخته باید در مسیر دورخیز و در فاصلهٔ ۱۳ متری برای مردان و ۱۱ متری برای زنان در زمین و هم‌سطح با مسیر دورخیز از لبهٔ چالهٔ پرش کار گذاشته شود. تخته‌پرش باید به رنگ سفید رنگ‌آمیزی گردد. در جلوی تخته‌پرش، تخته‌ای دیگر که دارای طول ۱/۲۲ متر و عرض ۱۰ سانتی‌متر است به‌عنوان خطاسنج مورد استفاده قرار می‌گیرد که معمولاً روی آن با ماده‌ای به‌نام پلاستیسین پوشانده می‌شود و کوچک‌ترین برخورد با آن مشخص و خطا محسوب می‌گردد. البته تخته‌پرش را می‌توان برای رده‌های سنی پایین‌تر در فاصلهٔ ۹ تا ۱۰ متری محوطهٔ فرود کار گذاشت.
مراحل پرش سه گام
قوانین مربوط به مسابقات
۱. پرش سه‌گام شامل لى‌لی، قدم و پرش مى‌باشد که باید به‌همین ترتیب اجرا شوند و اگر غیر از این باشد (یعنى دوبار لى‌لى یا دوبار قدم و بعد پرش انجام شود) خطا است.
۲. عمل لى‌لی باید طورى اجرا شود که با همان پائى که روى تختهٔ پرش گذاشته مى‌شود فرود آید و در مرحلهٔ قدم، پرنده باید با پاى دیگر فرود آید و نهایتاً عمل پرش اجرا شود.
۳. ترتیب پرش ورزشکاران به قید قرعه تعیین مى‌شود.
۴. اگر تعداد پرش‌کنندگان بیش از ۸ نفر باشد به هر نفر اجازهٔ سه پرش داده مى‌شود و به ۸ نفرى که نتایج بهترى به‌دست آورده‌اند اجازهٔ سه پرش دیگر داده مى‌شود و بهترین نتیجه ۶ پرش به‌عنوان رکورد محاسبه مى‌گردد. چنانچه تعداد پرش‌کنندگان ۸ نفر یا کمتر باشد، به هر نفر اجازهٔ ۶ پرش داده مى‌شود که چون در این حالت مسابقات به‌صورت نهائى برگزار مى‌شود رده‌بندى از روى بهترین نتایج هر شرکت‌کننده در خلال ۶ پرش تعیین مى‌شود. در صورت تساوى بهترین رکورد بعدى و الى آخر براى تعیین رده‌بندى معتبر است. در مسابقاتى که دو مرحله‌اى هستند معمولاً مسافتى به‌عنوان حد نصاب ورودى در نظر گرفته مى‌شود.
۵. زمان مجاز براى تکمیل پرش یک دقیقه است.
۶. قبل از شروع مسابقه معمولاً به هر شرکت‌کننده اجازهٔ دو پرش تمرینى داده مى‌شود ولى بعد از شروع مسابقه، پرش‌کننده مجاز نیست که محوطهٔ اصلى مسابقه یعنى مسیر دورخیز و چالهٔ فرود، استفاده کند.
آموزش پرش سه گام
۷. هرپرش باید بلافاصله به‌وسیلهٔ یک متر غیرقابل انعطاف یا دوربین اندازه‌گیرى شود. مسافت بریده‌شده باید از نزدیک‌ترین قسمت برخورد ورزشکار با محل فرود تا منطقهٔ مجاز جهش (تخته پرش) و به‌طور عمود بر تخته پرش یا ادامهٔ آن اندازه‌گیرى شود.
۸. تماس هر قسمت از بدن با زمین پشت خط جهش در خلال دویدن و یا اجراء عمل پرش خطا محسوب مى‌شود.
۹. جهش از منطقه‌اى خارج از پیش تخته و یا تختهٔ پرش (از هر دو انتها) خطا محسوب مى‌شود.
۱۰. در هنگام فرود چنانچه هر قسمت از بدن با خارج از محوطهٔ پرش تماس حاصل نماید خطا محسوب مى‌شود.
۱۱. بعد از تکمیل‌شدن پرش اگر پرش‌کننده از داخل چالهٔ فرود به عقب قدم بردارد خطا محسوب مى‌شود.
۱۲. اجراء حرکت پشتک در خلال دویدن در مسیر دورخیز و یا در حین اجراء پرش مجاز نیست و خطا محسوب مى‌گردد.
خطا در پرش سه گام
خطا
“خطا”، که به آن “خدشه” یا “پرش اشتباه” هم گفته می‌شود، در حالت‌های روبرو اتفاق می‌افتد:
۱) وقتی که ورزشکار روی علامت پرش قدم می‌گذارد،
۲) به کلی چاله شنی را از دست می‌دهد،
۳) در طول مراحل پرش از زنجیره صحیح گام برداری استفاده نمی‌کند، یا
۴) پرش خود را در زمان قانونی آن (که معمولاً حدود ۹۰ ثانیه است) انجام نمی‌دهد. وقتی که ورزشکار دچار خدشه می‌شود، هیئت نشسته پرچم قرمز خود را بالا برده و ورزشکار، که در ابتدای مسیر یا نزدیک آن قرار دارد، برای پرش آماده می‌شود.
نباید در هنگام پرش، تماس یا برخورد “پای خوابیده” ورزشکار با زمین را خطا در نظر گرفت. قانون “پای خوابیده”، که به نام “خطای خدشه” هم معروف بود، در نیمه دوم دهه هشتاد میلادی لغو شد. اتحادیه بین المللی فدراسیون‌های ورزشی به دنبال اعتراضات المپیک تابستانی مسکو در سال ۱۹۸۰، وقتی مسئولین میدانی روس در مسابقات پرش سه گام مردان، ۸ پرش از مجموع ۱۲ پرش دو تن از قهرمانان پیشرو این رشته ورزشی (ورزشکاران برزیل و استرالیا) را خطا اعلام کردند و به این صورت به کسب مقام‌های اول و دوم مسابقات توسط ورزشکاران روسی کمک کردند، این قانون را فسخ کرد.
گردآوری: بخش ورزشی بیتوته
