حقوق زنان در باور سیاسیون نیست
مجموعه: اخبار اجتماعی
تاریخ انتشار : شنبه, ۰۷ تیر ۱۳۹۹ ۰۷:۵۳
قتلهای ناموسی در ایران موضوعی است که بعد از قتل رومینا اشرفی و چهار قتل پیاپی بعد از آن توجه افکارعمومی را به خود جلب کرده است. فائزه هاشمی، آذر منصوری، الهه کولایی، صدیقه وسمقی و افتخاری موضوع قتلهای ناموسی در ایران را بررسی میکنند. هاشمی به بررسی ابعاد اجتماعی و فرهنگی این موضوع پرداخت و وسمقی بیشتر به ابعاد فقهی پرداخت، منصوری نقش فرهنگ و سیاست را بررسی کرد و افتخاری وضعیت خانههای امن را مرور کرد. گزیده این نشست را در ادامه میخوانید.
هاشمی: اضافه شدن مادر به کسانی که از مجازات معاف هستند به حل این مشکل کمک نکرد بلکه بدتر شد. هرکسی موجب آزار فرزندان شود باید مجازات شود، پدر و مادر بیشتر هم باید مجازات شوند. آن موقع ترجیح براین بود که این لایحه به جریان نیافتد چون تا میرفت در شورای نگهبان و قوه قضائیه و برمیگشت دیگر زمان آن دوره مجلس که شاید میتوانست کاری کند میگذشت. البته در کمیسیونی هم که این لایحه بود فقط یک زن بود و رئیس آن کمیسیون هم زیاد با موضوع حقوق زنان موافق نبود. دلیل عقب ماندن این لایحه هم همین بود.
منصوری: قتل ناموسی قتلی است که توسط مردان خانواده علیه زنان برای حفظ آبرو انجام میشود. این خشونت بهصورت تاریخی بازتولید میشود، بیست درصد از کل قتلهای ایران ناموسی است. پژوهشی در سال ۹۰ تا ۹۴ انجام شد که سراغ ۱۴۰ نفر از قاتلان قتلهای ناموسی رفته بودند که عوامل مختلف فرهنگی در این قتلها تاثیرگذار بودند از جمله نگاهی که به زن وجود دارد. فرهنگ غالب هم در حمایت از قاتلین است. تا مساله فرهنگ حل نشود ما شاهد این جنایات هستیم. باید به نقش قانون هم باید پرداخت که چقدر میتواند بازدارنده باشد، مثل پدر رومینا که در این مورد تحقیق کرده بود.
باید دید لایحه منع خشوت علیه زنان چقدر میتواند کمک کند که متاسفانه بعد از چند سال رفت و برگشت لایحه الان به جایی رسیده که بعضی قسمتهای آن مشوق خشونت علیه زنان است. بخشی هم فرهنگ است که چقدر نهاد تعلیم و تربیت و نهادهای آموزشی غیررسمی برای کاهش خشونت علیه زنان تولید برنامه میکنند. این موضوع آدم را به یاد زندهبهگور کردن دختران میاندازد که اسلام آن را ممنوع کرد. مسئولان ما هم باید حواسشان باشد که این فرهنگ را از بین ببرند. آقای رئیسی گفتند که پدر رومینا باید مجازات سختی ببیند. خب، با پشتیبانی کدام ماده قانونی؟ اگر چنین رویکردی وجود دارد چرا این لایحه اینقدر در قوه قضائیه ماند؟ این هم یک مساله فرهنگی است و هم سیاسی. چون موضوع به قدرت ارتباط پیدا میکند، اینکه زنان در جامعه ما از چه سطحی از اثرگذاری و قدرت برخوردار هستند؟ ماجرای رومینا یادآوری کرد که ما نیاز به اصلاحات ساختاری داریم.
هاشمی: صحبتی که در مورد تبدیل قتل ناموسی به فرهنگ کردید، آدم را به یاد زندهبهگور کردن دختران در زمان جاهلیت میاندازد که خب، آن موقع اسلام آن را ممنوع کرد. مسئولان ما هم باید حواسشان باشد تا حتی اگر فرهنگ است با فرهنگسازی این فرهنگ منحط را کنار بزنند. اگر رومینا را به خانواده تحویل نمیدادند شاید این اتفاق نمیافتاد، از خانههای امن صحبت کنید که اینها میتوانند تاثیر بگذارند آیا خلأ قانونی دارد؟
افتخاری: خلأهای قانونی وجود دارند. فشارهای مختلف به عناوین مختلف مثل چیزی که خانم وسمقی گفتند وجود دارد. به صورت محدود خدمات خانههای امن ارائه میشود که به منطقه هم بستگی دارد، مثلا خدمات در تهران متفاوت با دیگر مناطق است. باید گفتوگو شکل بگیرد، در مورد خیلی از موارد میتوان با مخالفان حمایتها گفتوگو کرد.
منصوری: مردانی که به خاطر ناموس زنان را میکشند بعد از آن خودشان را هم میکشند مساله اصلی فرهنگ است که در همین راستا قانون هم درست نمیشود. در مجلس چند درصد از آقایان با این نظر همراستا هستند که قوانینی داشته باشیم که از این چیزها جلوگیری کند؟ آن قانوننویس یا مسئول تولیدات فرهنگی هم درگیر این مسائل است، نقش رسانه ملی خیلی میتواند جدی باشد اگر پشتیبانی جدی در جامعه وجود داشت این لایحه اینقدر معطل نمیماند. من از پیگیریها چشمپوشی نمیکنم و باید به همین نرمنرمها قناعت کنیم.
هاشمی: مردان در ایران سه دسته هستند؛ اصولگراها که نگاهشان کم و بیش مشخص است که عموما جلوی مطالبات زنان قرار میگیرند، یکی اصلاحطلبان که به اشتباه فکر میکردیم همراه هستند اما بعضی در عمل خیلی همراه با حقوق زنان نیستند، دسته بعدی هم مردانی که هیچکدام از این دستهها نیستند که یا موافقند یا مخالف. اینها بار دانش فقهیشان کم است، کسانی هم اطلاعاتشان خوب است، شهامتشان کم است و فکر میکنند که با دین درمیافتند. چند عامل موثر هستند، موضوع زنان سیاسی- امنیتی است، مردسالاری هم که موافق برابری نیست. یکی هم منافع است که مردان در برابر برابری مقاومت میکنند که زنان در منافع شریک نشوند. عامل بعدی هم قدرت مردان است که طی سالها مردان بر زنان قدرت داشتند. مردان اصلاحطلب هم آنقدر که باید همراه نیستند، در مجلس اخیر تعداد زیادی از لوایح مربوط به زنان رد شدند یعنی ما باید با مردان اصلاحطلب هم در این مورد چانه بزنیم. درمورد قتل رومینا و چهار قتل بعد از آن که در فضای مجازی مطرح شدند، برخوردها متفاوت است. فرار روبهجلو میکنند، بخشی از افراد میگویند مسببین باید مجازات شوند که منظورشان گاهی کسانی هستند که مخالف کودکهمسری هستند یا گاهی فضای مجازی یا آن پسر که با رومینا فرار کرد.آموزش ۲ماهه نسخه خوانی با ارائه مدرک رسمیآبسردکن ۳شیر رو بابهترین قیمت ازاینجابخر
وسمقی: زنان خودشان در بخشهای فرهنگی یا قانونگذاری حوزه زنان دخالت ندارند نمیشوند. کسانی قانونگذاری میکنند که درد را نمیشناسند مردان نمیدانند که زنان چه دردهایی دارند بلکه با نگاه خود میبینند و قانون میگذارند. زنان باید به صورت متحد این مساله را پیگیری کنند تا بخش فرهنگی و قوانین این حوزه در اختیار زنان باشند؛ لایحه تامین امنیت هم همین شکل بود. مردان قرار است که این امنیت زنان را تامین کنند.
منصوری: زن در فرهنگ ما جنس دوم تلقی میشود که باعث میشود مرد فکر کند اختیار دارد هرکاری بخواهد با زن بکند، چندهمسری هم از همین رویکرد است. مجموع فعالیتها برای جایگاه برابر انسانی هم با مقاومت روبهرو میشوند. چه زمانی از میان زنان کاندیدا ریاستجمهوری داشتیم؟ چند وزیر و چند قاضی داریم؟ شورای نگهبان که بهکلی مردانه است، در هیاترئیسه مجلس جز در دوره ششم زنی نبود. در کرونا کشورهایی که رئیسجمهور زن داشتند موفقتر بودند؛ خب زنان آن جوامع احساس قدرت میکنند. مطالبهگری جنبش زنان این چشمانداز را پیش روی ما میگذارد که در گامهای بعدی بهتر شویم. در مجلس اخیر با سهمیهبندی ۱۷ زن به مجلس رفتند. در این دوره حتی نیاز به سهمیهبندی هم نبود. همین نامه را که ۱۰۰۰ نفر امضا کردند نشان میدهد این جنبش قوی است. هم رسانه و هم زنان باید کمک کنند این فرایند پیش برود.
آرمان ملی