دریاچه های بختگان و طشک دو فرونشست میانکوهی هستند که ارتفاع آنها از سطح دریای آزاد حدود ۱۵۵۸ متر است. دریاچه بختگان که در باختر نیریز قرار داردو به صورت یک فروافتادگی کشیده به طول تقریبی ۷۰ تا ۱۰۰ کیلومتر است که روند شمال باختر – جنوب خاور دارد و سطح زیر پوشش آن حدود ۲۰۰۰ کیلومترمربع است.
سواحل این دریاچه با رسوبات سفیدرنگ تبخیری پوشیده شدهاند ولی در سواحل نزدیک به سنگهای افیولیتی، رنگ تیرهتر است. دریاچه طَشک با وسعت تقریبی ۸۰۰ کیلومترمربع در شمال باختری دریاچه بختگان و ۱۶۰ کیلومتری خاور شیراز قرار دارد. تنها راه ارتباطی این دو دریاچه، از طریق دلتای رودکُر است که بخشی از آن به دریاچه بختگان و بخش دیگر به دریاچه طشک میریزد. تعدادی جزیره و شبه جزیره کوچک و بزرگ از جنس رادیولاریت، سنگهای پلاژیک و آهکهای سروک در این دو دریاچه وجود دارند که مهمترین آنها جزایر نرگس و گنبان (در دریاچه طشک) و جزیره مناک در دریاچه بختگان است که مساحت آنها، تابع شرایط بارندگی سالانه است. بلندترین نقطه جزیره گنبان ۱۷۳۴ متر از سطح دریا است که از سطح دریاچه حدود ۱۸۵ متر بلندتر است. دریاچه طشک ژرفایی کمتر از بختگان دارد و در فصول خشک، ارتباط آن با بختگان قطع میشود.
تأمین کننده اصلی آب این دو دریاچه، «رودکُر» است که از کوههای برآفتاب و موسیخانی، در ۵۰ کیلومتری جنوب باختری دهبید سرچشمه میگیرد و در شمال باختری مرودشت، پس از یکی شدن با رود شادکان (شادکام)، و عبور از دشت مرودشت به دریاچهها میریزد. از طریق چشمه سارها که از سنگآهکها و دولومیتهای پیرامون دریاچه سرچشمه میگیرند نیز مقدار قابل توجهی آب وارد دریاچهها میشود.
ترکیب شیمیایی آب دو دریاچه از نوع کلریدسدیم، کلریدمنیزیم، سولفات سدیم (۴SO 2Na 2MgCl، (NaCl میباشد.
منبع : بیتوته