مضامین و متن مناجات الراغبین ( راز و نیاز دلدادگان)
یکی از مضامین مناجات الراغبین بیان این است که توکل و اعتماد به رحمت بی نهایت خدا به انسان امید می بخشد و سبب التیام خاطر او می گردد.
مناجات الراغبین (راز و نیاز دلدادگان)
مناجات پنجم خمس عشر یا همان مناجات الراغبین یکی از دلپذیر ترین و زیباترین دعاهایی است که خواندن و شنیدنش روح را نوازش می دهد و عاملی است جهت این که انسان با توکل و اعتماد به خداوند متعال بسوی سفر آخرت طی طریق نماید.
« راغبین» از ماده «رغبت» است که به معنای دوست داشتن، مایل بودن، به کار میرود. غالباً تعابیری که امام زین العابدین (ع) در این مناجات بکار برده اند، برای ایجاد تعادل بین خوفو رجا در انسان می باشد.
زمان قرائت مناجات الراغبین
مناجات الراغبین در الصحیفه الثانیه السجادیه، مفاتیح الجنان، بحارالانوار آمده است. علامه مجلسی زمان قرائت این دعا را روز سه شنبه تعیین نموده است.
مضامین مناجات راغبین (راز و نیاز دلدادگان)
بیان آنچه باعث ترس از کیفر و آنچه سبب امید انسان به خداوند می گردد. آنچه به نوعی بین حالت خوف و رجاء تعادل و توازن بر قرار می کند.
√ بیان این که توجه به راه طولانی سفر آخرت و نداشتن زاد و توشه کافی، سبب نگرانی انسان میگردد.
√ بیان این که توکل و اعتماد به رحمت بی نهایت خدا به انسان امید می بخشد و سبب التیام خاطر او می گردد.
√ سفارش به شیعیان به داشتن همتِ بلند.
√ درخواست درجات متعالی از خداوند در هنگام مناجات.
√ بیان حسن ظن به اکرام و انعام نیکوی خویش در بهره‌مندی از مقام قرب و جوار خدا.
√ توجه به این نکته که هر کسی بر حسب معرفت و مرتبه کمال خویش در پیشگاه الهی، قصور و تقصیر دارد وگناهی کرده است ، باید از آن طلب بخشش کند.
√ امید به رحمت بی پایان الهی در کنار توجه به کوتاهی خود در بندگی خداوند.
درخواست درجات متعالی از خداوند در هنگام مناجات، از مضامین مناجات راغبین می باشد
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
إِلٰهِى إِنْ کانَ قَلَّ زادِى فِى الْمَسِیرِ إِلَیْکَ، فَلَقَدْ حَسُنَ ظَنِّى بِالتَّوَکُّلِ عَلَیْکَ، وَ إِنْ کانَ جُرْمِى قَدْ أَخافَنِى مِنْ عُقُوبَتِکَ، فَإِنَّ رَجائِى قَدْ أَشْعَرَنِى بِالْأَمْنِ مِنْ نِقْمَتِکَ، وَ إِنْ کانَ ذَنْبِى قَدْ عَرَضَنِى لِعِقابِکَ، فَقَدْ آذَنَنِى حُسْنُ ثِقَتِى بِثَوابِکَ، وَ إِنْ أَنامَتْنِى الْغَفْلَهُ عَنِ الاسْتِعْدادِ لِلِقائِکَ، فَقَدْ نَبَّهَتْنِى الْمَعْرِفَهُ بِکَرَمِکَ وَآلائِکَ، وَ إِنْ أَوْحَشَ ما بَیْنِى وَبَیْنَکَ فَرْطُ الْعِصْیانِ وَالطُّغْیانِ، فَقَدْ آنَسَنِى بُشْرَى الْغُفْرانِ وَالرِّضْوانِ؛ أَسْأَلُکَ بِسُبُحاتِ وَجْهِکَ وَبِأَنْوارِ قُدْسِکَ، وَأَبْتَهِلُ إِلَیْکَ بِعَواطِفِ رَحْمَتِکَ، وَلَطائِفِ بِرِّکَ، أَنْ تُحَقِّقَ ظَنِّى بِما أُؤَمِّلُهُ مِنْ جَزِیلِ إِکْرامِکَ، وَجَمِیلِ إِنْعامِکَ، فِى الْقُرْبىٰ مِنْکَ وَالزُّلْفىٰ لَدَیْکَ، وَالتَّمَتُّعِ بِالنَّظَرِ إِلَیْکَ، وَهَا أَنَا مُتَعَرِّضٌ لِنَفَحاتِ رَوْحِکَ وَعَطْفِکَ، وَمُنْتَجِعٌ غَیْثَ جُودِکَ وَلُطْفِکَ، فارٌّ مِنْ سَخَطِکَ إِلىٰ رِضاکَ، هارِبٌ مِنْکَ إِلَیْکَ، راجٍ أَحْسَنَ ما لَدَیْکَ، مُعَوِّلٌ عَلىٰ مَواهِبِکَ، مُفْتَقِرٌ إِلىٰ رِعایَتِکَ.
إِلٰهِى مَا بَدَأْتَ بِهِ مِنْ فَضْلِکَ فَتَمِّمْهُ، وَما وَهَبْتَ لِى مِنْ کَرَمِکَ فَلا تَسْلُبْهُ، وَما سَتَرْتَهُ عَلَىَّ بِحِلْمِکَ فَلا تَهْتِکْهُ، وَما عَلِمْتَهُ مِنْ قَبِیحِ فِعْلِى فَاغْفِرْهُ؛ إِلٰهِى اسْتَشْفَعْتُ بِکَ إِلَیْکَ، وَاسْتَجَرْتُ بِکَ مِنْکَ، أَتَیْتُکَ طامِعاً فِى إِحْسانِکَ، راغِباً فِى امْتِنانِکَ، مُسْتَسْقِیاً وَابِلَ طَوْلِکَ، مُسْتَمْطِراً غَمامَ فَضْلِکَ، طالِباً مَرْضاتَکَ، قاصِداً جَنابَکَ، وَارِداً شَرِیعَهَ رِفْدِکَ، مُلْتَمِساً سَنِىَّ الْخَیْراتِ مِنْ عِنْدِکَ، وَافِداً إِلىٰ حَضْرَهِ جَمالِکَ، مُرِیداً وَجْهَکَ، طارِقاً بابَکَ، مُسْتَکِیناً لِعَظَمَتِکَ وَجَلالِکَ، فَافْعَلْ بِى ما أَنْتَ أَهْلُهُ مِنَ الْمَغْفِرَهِ وَالرَّحْمَهِ، وَلَا تَفْعَلْ بِى ما أَنَا أَهْلُهُ مِنَ الْعَذابِ وَالنِّقْمَهِ، بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی اش دائمی است؛
خدایا هرچند در امدن به سویت توشه ام اندک است ولی، گمانم بر توکل به تو همواره نیکو است و هرچند گناهم مرا از عذاب تو به هراس افکنده، ولی چشم امیدم ایمنی از انتقامت را به من خبر می دهد و هرچند نافرمانی ام مرا در معرض عذابت قرار داده، ولی حُسن اعتمادم مرا به پاداشت آگاهی می دهد و هرچند بی خبری مرا از آمادگی برای دیدارت به خواب غفلت انداخته، ولی آشنایی به کرم و عطاهایت مرا بیدار کرده است و درصورتی که زیاده روی در گناه و سرکشی، میانه من و تو را تیره ساخته ولی مژده آمرزش و خشنودی ات با من انس گرفته است؛ از تو می خواهم به درخشش های جلوه ات و به انوار قدست و هم به سویت زاری می کنم به عواطف مهرت و لطایف احسانت که تحقق بخشی گمانم را در آنچه از تو آرزومندم از بزرگی اکرامت و زیبایی انعامت، در راه تقرّب به تو و نزدیکی به بارگاهت و بهره‌مندی از نگاه به سویت، هم اینک متعرّض نسیم های رحمت و توّجه تو و خواهان باران جود و لطف بی پایان تو می باشم و از خشمت بسوی خشنودی ات گریزان و از تو بسوی خودت فراری ام، نیکوترین چیزی را که نزد توست امید دارم، بر بخشش هایت اعتماد می نمایم، به عنایتت نیازمندم،
خدایا آنچه را از فضلت بر من شروع کردی به انجام رسان و آنچه را از کرمت به من دادی از من مگیر و آنچه را با بردباری ات بر من پوشاندی آشکار مکن و آنچه را از زشتی کردارم دانستی بیامرز؛ خدایا! از تو به تو شفاعت می جویم و از تو به تو پناهنده می شوم، با امید بسیار به احسانت بسوی تو آمدم، به خوبی هایت که بر من منّت گذاری دلبسته ام، به فراوانی کرمت تشنه ام، ابر فضلت را باران طلبم، خشنودی ات را خواهانم، آهنگ آستانت را دارم، به جویبار عطایت وارد آمدم، برترین خیرات را از پیشگاهت خواهشمندم، به جانب حضرت جمالت روانم، ذاتت را اراده دارم، کوبنده دَرِ رحمتت هستم، درمانده ام دربرابر شکوه و جلالت، با من از آمرزش و رحمت آن طور کن که شایسته آنی و نه آن طور که سزاوار عذاب و انتقامم، به مهربانی ات ای مهربان ترین مهربانان.
گردآوری: بخش مذهبی بیتوته